طالبان از آغاز بهار سال پار فعالیتهای شان را در شمال و شمال شرق کشور افزایش داده اند و این بخشهای کشور از بهار امسال گواه بیپیشینه ترین حملههای گروههای مخالف مسلح دولت استند.
بغلان، کندز، تخار، بدخشان، سرپل، جوزجان، فاریاب، سمنگان و حتا بلخ درشمال کشور، گواه درگیریهای گسترده طالبان با نیروهای امنیتی بوده اند.
بسیاری ازچهرههای سیاسی وجهادی هشدار دادهاند که کم توجهی حکومت به گسترش نا امنیها درشمال زمینه را برای جنگهای فرقهیی فراهم خواهد ساخت.
عطا محمد نور، والی بلخ روز پنجشنبه در یک مراسم در کابل، نگرانیهایش را از این وضعیت این گونه، بیان داشت: «اگرحکومت اقدام نکند، شمال به سوریۀ دوم مبدل میشود و جنگهای فرقهیی دامن زده میشود؛ من نگران این وضعیت استم و حکومت نباید در برابر وضعیت خاموش باشد.»
بر بنیاد گزارشها، طالبان هم اکنون در ولایتهای بغلان، کندز، بدخشان و سرپل ادارۀ چند ولسوالی را به دست دارند. و چندین ولسوالی دیگر در بهار امسال، میان طالبان و نیروهای امنیتی دست بهدست شده اند.
سید انورسادات، والی فاریاب نیز موجودیت تهدیدها را تأیید میکند.
او افزود: «تهدیدها وجود دارند؛ اما درحال حاضر هیچ ولسوالی با تهدید سقوط مواجه نیست. و عملیاتهای نیروهای امنیتی ادامه دارند.»
برخی ازیافتههای استخباراتی نشان میدهند که هراس افگنان خارجی نیز میخواهند بر لسوالیهای مهم و راهبردی درشمال تسلط داشته باشند. از این میان میتوان به ولسوالی برکه در بغلان، زیباک در بدخشان ودرقد در تخار یاد کرد.
محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع ملی دراین باره گفت: «جنگها در افغانستان با پلانهای استخبارات منطقه و به همکاری قاچاقبران سازماندهی میشوند؛ ممکن است در برخی جاها که با شکست رو بهرو میشوند، در برخی جاهای دیگر دست به خشونت میزنند.»
این درحالیست که شماری از اعضای مجلس نمایندهگان از راهبرد جنگی در افغانستان انتقاد میکنند.
فوزیه کوفی، اظهار داشت: «در صف نیروهای امنیتی خود شکی نداریم؛ میدانیم که هر روز در دفاع از کشور، خون ریزی میکنند؛ اما تا وقتی که این علاقه مندی در سطح سیاسی نباشد و همگام با سطح سیاسی نباشد و علاقه مندی به این باشد که مناطق امن نا امن شوند، تنها خون ریختن سربازان در خط مقدم جبهه نمیتواند کارساز باشد.»
کشورهای آسیای مرکزی درشمال افغانستان بارها از افزایش فعالیتهای هراس افگنانه درنزدیکی مرزهای این کشورها ابراز نگرانی کرده اند؛ برخی ازچهره های سیاسی نا امن شدن شمال را برخاسته از رقابت میان روسیه وکشورهای غربی گفته اند.