بانک مرکزی افغانستان، با در نظرداشت نوسان شدید در ارزش کلدار و تومان در بازارهای جهانی، از شهروندان کشور میخواهد که از این پول ها در دادوستدشان کار نگیرند.
مسؤولان بانک مرکزی میگویند که نوسان درنرخ تبادلۀ ارزهای خارجی، از کنترول این بانک خارج است و این بانک در برابر کسانیکه از نرخ تبادله کلدار و تومان زیان ببینند، پاسخگو نخواهند بود.
بانک مرکزی هرچند تاکنون نمیداند که در حال حاضر چه مقدارکلدار وتومان در اقتصاد کشور در گردش است، اما میپذیرد که اکنونهم در بیش از سیزده ولایت کشور کلدار پاکستانی و در بخشهای از ولایتهای غربی کشور،از تومان ایرانی در دادوستد روزمره کار گرفته میشوند.
سیداسحاق علوی، رییس سیاست پولی بانک مرکزی، در این باره به طلوع نیوز گفت: «من میخواهم به شهروندان خود بگویم کسانیکه از ارزهای کشورهای همسایه استفاده میکنند، بهجای استفاده از ارز خارجی در دادوستد روزمرهشان، افغانی را بهکار گیرند. چون نوسان ارزهای خارجی در تبادله بسیار زیاد است و آنان زیانمند میشوند.»
شماری از آگاهان اقتصادی، سیاستهای پولی کنونی کشور را کارا نمیدانند و میگویند که بانک مرکزی باید در کنار بازنگری بیدرنگ سیاستهای پولی کشور، تدابیر جدیتری را برای ترویج افغانی در کشور، رویدست گیرد.
این آگاهان یکی از علتهای نوسان بهای کالاها و کاهش روزافزون ارزش افغانی را، بهکارگیری از ارزهای خارجی بهمثابۀ پول رایج کشور در دادوستد روزمره در کشور میدانند.
رومل اتل، استاد اقتصاد در یکی از دانشگاههای خصوصی، در این باره گفت: «بانک مرکزی بهعلت اینکه کارمندان آنان در ولایتها بهگونۀ لازم کار نمیکنند، ناتوان است که این مشکل را حل سازد، در حالیکه مکلفیت این بانک نگهداشت ثبات افغانی و ترویج آن در کشور است.»
ازسوییهم، بانک مرکزی وابستهگی بیش از حد بازرگانی کشور به همسایهها و کسر بیلانس بیش از نود درصدی بازرگانی در کشور را، ازعلت هایی میداند که افغانی تاکنون در تمام کشور ترویج نشدهاست.
بربنیاد اطلاعات این بانک، در حال حاضر بیش از ۲۲۶ میلیارد افغانی در اقتصاد کشور در گردش است.