صنعت قالین‌بافی و فرصت‌ها و چالش‌ها فرا راه آن در افغانستان
گزارش تحقیقی از ذبیح‌الله جهانمل
ویرایستار: علی‌شاه ظریفی
صنعت قالین می‌تواند فرصت‌های بزرگ کارآفرینی در افغانستان باشد، اما اکنون این صنعت با مشکلات زیادی روبه‌رو است.
یک گزارش طلوع‌نیوز نشان می‌دهد که اکنون کارگران فنی بخش قالین در کشور، با مزد اندک توانسته‌اند بهترین قالین‌های جهان را تولید کنند. اکنون هم قالین‌های افغانستان در بازارهای جهان علاقه‌مندان بسیار دارد.
از سویی هم، یک شرکت مشترک بازرگانی افغانستان و امارات متحده عرب می‌کوشد که در بخش رُشد صنعت قالین در کشور، قالین‌های افغانستان را با بهترین کیفت تولید کند و این قالین‌ها را با دست اول، به نام افغانستان به بازارهای جهانی صادر کند.
پیشینۀ تاریخی قالین‌بافی
قالین از صنایع باستانی افغانستان است که در درازای ۹۰۰۰ سال پیشینۀ تاریخی‌اش، صادرات این صنعت در افغانستان، حتا در برخی موارد، در بهبود اقتصاد ملی کشور تأثیرگذار بوده‌است.
بافت قالین به تمدن آریایی‌ها در افغانستان بر می‌گردد.
گفته می‌شود که در آن زمان هم افغانستان با درنظرداشت تولید بهترین پشم گوسفند، انواع قالین‌ها و فرش‌های زینتی جهان را می‌ساختند. بازرگانی قالین افغانستان در زمان آریایی‌ها، یکی از برزگ‌ترین بازرگانی در جهان و منطقه را می‌ساخت.
صنعت قالین پس از نظام جمهوری
صنعت قالین در افغانستان در سال‌های پس‌از نظام جمهوری فرازها و نشیب‌های بسیار را تجربه کرده‌است.
در سال‌های پیش‌از جنگ، قالین بازهم یک رقم درشت صادرات کشور را می‌ساخت، اما در سال‌های جنگ صنعت قالین در کشور سخت با رکود روبه‌رو شد و بسیاری از قالین‌بافان افغان به بیرون‌از کشور، به‌ویژه به پاکستان رفتند.
با آغاز کار این قالین‌بافان در پاکستان، این کشور از این فرصت بزرگ به سود خودش استفاده کرد، تا این‌که، به‌گفتۀ اتحادیۀ قالین کشور، اکنو هم پاکستان حدود شست درصد قالین افغانستان را، پس‌از پروسس، قیچی و بسته‌بندی با نام خودش به بازارهای جهان صادر می‌کند.
هرچند پس‌از سال‌های جنگ، صنعت قالین در افغانستان یکبار دیگر رشد کرد و حتا در بسیاری از ولایت‌های کشور، قالین‌ها با ویژه‌گی‌ها و با نام این ولایت‌ها بافت و روانۀ بازار شدند، اما کم‌توجهی حکومت به این صنعتِ پردرآمدِ جهان سبب شد که بسیاری از قالین‌بافان یکبار دیگر از ادامۀ کارشان دست بردارند.
اتحادیۀ قالین‌بافان
اعضای اتحادیۀ قالین‌بافان می‌گویند که از چهار سال به‌این‌سو ۴۰ درصد قالین‌بافانِ حرفه‌یی از ادامۀ کارِ قالین‌بافی دست کشیده‌اند.
محمدالله، عضو اتحادیۀ قالین‌بافان کشور می‌گوید: «صنعت قالین بسیار رکود کرده‌است؛ حتا این حکومت ما بی‌این‌که فکر کند، قالین‌های ترکی و ایرانی را به بازارها اجازۀ واردات می‌دهد. این بازار کم‌رونقِ داخلی را را نیز از دست ما گرفته‌است. هیچ‌کس در این‌باره فکر نمی‌کند.»
از سویی هم، با درنظرداشت رکود صنعت قالین در کشور، مسؤولان اتاق تجارت‌وصنایع می‌گویند که هنوزهم عملی‌شدن برنامه‌های حکومت برای حمایت از صنعت قالین در کشور، به مثابۀ شعار باقی مانده‌است و با گذشت هر روز وضع صنعت قالین در کشور با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود.
خانجان الکوزی، معاون اتاق تجارت‌وصنایع، می‌گوید: «تمام برنامه‌های حکومت برای رشد صنایع، به ویژه صنعت قالین، در لابه‌لای کاغذها باقی مانده‌است؛ حتا اکنون نهاد‌های دولتی از تولیدات داخلی استفاده نمی‌کنند؛ چه رسد به این‌که ما از نبود بازارهای خارجی شکایت داشته باشیم.»
برخی از بازرگان برای ما طرح‌های بهترین قالین‌های کشور را نشان می‌دهد. وی می‌گوید که اگر این قالین‌های افغانستان به بازارهای جهانی برسند، با چند برابر بهای تمام‌شده فروخته خواهند شد .
به باور او، اکنون مشکلات اکثر قالین‌بافان، نداشتن دست‌رسی به بازارهای جهانی، از مشکلات اساسی آنان است.
بر بنیاد آمارهای داده‌شده، اکنون سه میلیون نفر، به‌گونۀ مستقیم وغیرمستقیم، در صنعت قالین‌بافی در کشور کار می‌کنند. بیشتر این کارگران با مزد اندکِ «بخور و نمیر!» بهترین قالین‌های جهان را می‌بافند.
مزد روزانۀ یک قالین‌باف در شهرهای کشور تا ۲۵۰ افغانی است، در حالی که در روستاهای دوردست، مزد روزانۀ یک قالین‌بافِ کارآزموده کمتر از ۱۰۰ افغانی است.
قالین‌هایی که در روستاهای کشور بافت میشوند، با چهار برابر ارزش‌افزایی در شهرهای کشور و با ده برابر ارزش‌افزایی در بازارهای جهانی فروخته می‌شود.
زنان ریسنده
زینتی‌ترین قالین‌های جهان در افغانستان بافت میشوند. این قالین‌ها نتیجۀ تلاش‌ها و کار شب‌وروزِ کارگرانِ کم‌درآمدِ بخش قالین است که اکثر آنان زنان کهن‌سال افغانستان استند. اینان با ریسیدن تار قالین از پشم، بنیاد بهترین قالین‌های افغانی را می‌گذارند؛ قالین‌هایی که با هزارها دالر در بازارهای جهان فروخته می‌شود.
این زنان کهن‌سال در بدل ریسیدن تار قالین از صبح تا شام ۲۰۰ افغانی به‌دست می‌آورند. آنان می‌گویند که با در نظرداشت مشکلاتی اقتصادی‌یی که دارند، این مزد برای‌شان قناعت‌بخش است.
زهرا، یکی از ریسنده‌گان، می‌گوید: «من با ریسیدن یک کلوله تار قالین در روز ۱۵۰ افغانی به‌دست می‌آورم. چه کنیم، ناگزیر استیم قناعت کنیم. ما می‌دانیم که این قالین‌های افغانی در خارج با پول زیاد فروخته می‌شود.»
چالش‌های اساسی قالین‌بافان در کشور
• درآمد‌های اندک برای قالین‌بافان؛
• کمبود مواد خام قالین در کشور؛
• نبود حمایت‌های مالی و فنی برای قالین‌بافان از سوی حکومت؛
• بلندبودن میزان ضایعات در بافت و پروسس قالین؛
• دست‌رسی‌نداشتنِ قالین‌بافان به بازارهای بیرونی؛
• ضایعات ۸۰ درصدی، از آغاز تا مرحلۀ فروش؛
• نبود پارک‌های ویژه قالین‌بافی در کشور
• افزایش واردات قالین‌های کم‌کیفیت به بازارهای کشور
• وجود سیاست‌های دمپینگ کشورهای همسایه در برابرصنایع دستی کشوربه ویژه قالین؛
• ناامنی؛
• صادرشدن بخشی بزرگی ازقالین‌های افغانستان با نام پاکستان؛
فرصت‌ها
شماری‌از قالین‌بافان و صاحبان شرکت‌های قالین در کشور، با نگرانی از این وضع، می‌گویند که اگر دربارۀ فرصت‌های موجود قالین در کشور برنامه‌ریزی شود، گذشته از رشد اقتصاد خانواده‌ها، زمینۀ رشد اقتصاد ملی و ایجاد زمینه‌های کارِ بیشتر فراهم خواهند شد.
نجیم حمیدی، مسؤول شرکت قالین‌بافی تنویر می‌گوید: «مشکلات بسیار است، اما اگر از فرصت‌هایی که داریم در بخش قالین استفادۀ لازم شود، به یقین می‌گویم که ظرفیت بزرگی ایجاد می‌شود و درآمد‌های ما نیز روبه‌افزایش خواهند شد.»
۱۳ مرحله، از پشم تا قالین
قالین‌بافی کار آسان نیست؛ تا مواد خام به قالین مبدل می‌شود، ۱۳ مرحله را سپری می‌کند.
۱- گردآوری پشم از مواشی؛
۲- شست‌وشو و پاکاری پشم
۳- ریسیدن پشم از سوی زنان کهن‌سال؛
۴- بخش‌بخش کردنِ پشم؛
۵- رنگ‌گردن پشم؛
۶- طراحی نقشۀ قالین؛
۷- بافتن قالین؛
۸- شست‌وشوی قالین؛
۹- قیچی‌کردنِ پشم‌های اضافی قالین؛
۱۰- کش‌کاری و میزان‌کردنِ چارچوکات قالین؛
۱۱- کنترول کیفیتِ قالین؛
۱۲- صادرات قالین؛
۱۳- فروش قالین.
خواست قالین‌بافان؛ سرمایه‌گذاری بیشتر
شماری از قالین‌بافان زمان بافت یک متر مربع قالینِ مرغوب و گران‌بهای افغانی را با سه قالین‌باف ماهر، یک ماه تخمین می‌زنند.
آنان می‌گویند، از همین‌رو صنعت قالین‌بافی با وجود دشواری‌های زیاد، نیاز به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت و تلاش‌های بیشتر دارد.
آنان از حکومت می‌خواهند که برای رُشد صنعت قالین در کشور با شرکت‌های خصوصی سرمایه‌گذاری‌های مشترک انجام دهد.
ایجاد یک شرکت مشترک با ۳۰ میلیون دالر
در سال‌های اخیر شماری از شرکت‌های خصوصی برای سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش به‌کار آغاز کرده‌اند.
این شرکت‌ها در کنار زمینه‌سازی برای رشد صنعت قالین و برای آغاز یک کار رقابتی در بازار پرزرق و برق قالین و فرش در جهان دست به‌کار شده‌اند.
در این بخش، برای نخستین‌بار یک شرکت مشترک افغانی- اماراتی با سرمایه‌گذاری ۳۰ میلیون دالر در افغانستان به‌کار آغاز کرده‌است. مسؤولان شرکت «اف بی ام آی» می‌گویند که می‌کوشند با کمک قالین‌بافان افغانستان، بهترین قالین‌های افغانستان را تولید و با دست اول و به نام افغانستان به بازارهای، آسیا، اروپا و امریکا برسانند.
این شرکت با فراهم‌ساختن زنجیره تولید وفروش قالین تمام امکانات را به قالین‌بافان و تولیدکننده‌گان مواد خام قالین در کشور و بیرون از کشور فراهم ساختهاست تا بهترین قالین‌های افغانستان را با به‌کارگیری از مواد خام طبعیی به بازارهای جهان عرضه کند.
این شرکت در نخست دامداران را در ولایت‌های گونه‌گون کشور حمایت‌های فنی می‌کند تا این دامداران پشم حیوانات را برای‌شان فراهم سازند. سپس برای ریسیدن این پشم، شماری ازبانوان نادار را به‌کار گماشته‌است و پس‌از ریسیدن این پشم، تارهای قالین را با رنگ‌های نباتات طبیعی رنگ کنند و قالین بسازند.
قالین‌های بافته‌شده در این شرکت، به نام افغانستان و با دست اول در بازارهای جهانی فرخته می‌شود.
رییس این شرکت می‌گوید که می‌کوشد با کمک امارات متحده عرب، به ویژه شیخ امارات، سرمایه‌گذاری‌های شان را در بخش قالین و سنگ‌های گران‌بها و نیمه‌گرانبها در کشورافزایش دهد.
داؤود جبارخیل، رییس شرکت تنویر اف‌بی‌ام‌آی می‌گوید: «شراکت ما با امارات متحده عربی برای حل مشکلات زنان نادار در افغانستان است؛ ما می‌کوشیم در کنار رشد صنایع قالین در کشور، زنان نادار را کمک کنیم و آنان را خودکفا سازیم. ما در ماه جنوری امسال با گسترش سرمایه‌گذاری‌های به ۳۴ ولایت می‌پردازیم.»
بهترین قالین باید با طرح بهتربرابربا معیارهای روزوبا بکارگیری ازمواد خام طبیعی ساخته شود. رنگ‌های مرغوب قالین نقش مهم در فروش قالین در بازارهای جهانی دارد. ازهمین روبسیاری ازشرکت‌های تولیدی قالین در جهان تلاش دارند رنگ‌های طبیعی را در قالین‌ها بکارگیرند.
در افغانستان هم بسیاری از قالین‌های تولیدی برابر با رنگ‌های بافت میشوند که تقاضای بازارهای جهانی است.
مسؤولان این شرکت می‌گویند که صنعت قالین با وجود دشواری‌هایش، فرصت‌های بزرگی کاری را ایجاد می‌کند و اگر از سوی حکومت اندکی حمایت شود، می‌تواند در کوتاه‌مدت سود بزرگی به کشور میسر سازد.
آقای جبارخیل می‌افزاید: «من به بسیاری از ولایت‌های کشور سفر کرده‌ام، اما در هیچ یک از مناطق کشور زنان افغان از من کمک نقدی یا آرد و روغن نخواستند، بل آنان می‌گویند که برای‌شان کار داده شود. اگر این فرصت به کار انداخته شود، شما می‌دانید که چقدر به سود ما خواهند بود.»
با درنظرداشت فناوری‌های موجود بافت قالین در جهان، رقابت در بازارهای فروش قالین جهانی شدید است.
از همین‌رو قالین‌های افغانستان در این بازارها، تنها با خاصیت طبیعی آنان و طرح‌های مرغوب آن می‌تواند رقابت کنند
طراحی نقشۀ قالین
برای ساخت یک قالین بهتر افغانی، باید طرح بهتر ریخته شود و این کار بهای قالین را در بازارها تعیین می‌کند؛ هرچند به قالین‌های سنتی کشور هنوزهم علاقه‌مندی زیاد در بازارها وجود دارند؛ اما شماری از قالین‌بافان تلاش دارند، در قالین‌های شان نوآوری کنند و طرح‌های مورد نیاز بازارهای جهانی را بریزند.
برای رسیدن به این هدف نیاز است که طراحان نقشه شب‌وروز کار کنند. این طراحان تلاش دارند با در نظرداشت رنگ‌های موجود از نباتات طبیعی طرح قالین را بریزند.
اکنون گذشته از ایران و ترکیه، بسیاری از کشورهای آسیای میانه رقبای افغانستان در بخش قالین در منطقه و جهان استند.
این کشورها اکنون با به‌کارگیری از فناوری‌های گونه‌گون در بخش قالین کار می‌کنند، اما در کشور، هنوزهم برای ساخت یک طرح متفاوت قالین از ابزار اولیه استفاده می‌شود.
این طراحان قالین می‌گویند که با به‌کارگیری از رنگ‌های طبیعی در قالین توانسته‌اند دستاورد‌های بسیار داشته باشند.
به همین علت است که در چند سال گذشته افغانستان به‌گونه متواتر با داشتن بهترین قالین جهان یکه‌تاز میدانِ رقابت قالینِ جهان است.
اکنون بیش‌از ۴۰۰ نوع قالین در کشور با به‌کارگیری از شیوه‌ها و مواد خام گونه‌گون بافت و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود.
نمایش آنلاین قالین‌بافی
از سویی هم، دیده می‌شود که علاقه‌مندی بیش‌ازحد برای قالین افغانستان در بازارهای جهانی، به ویژه در بازارهای کشورهای خلیج وجود دارد.
در «دی تری» یا بزرگ‌ترین بازارطراحی‌های جهان در شهر دوبی، یک دستگاه بافت قالین گذاشته شده‌است. دو جوان افغان با لباس‌های افغانی سرگرم بافت یک قالین افغانی استند. دیده می‌شود که از روند بافت قالین افغانی روزانه صد‌ها تن دیدن می‌کنند.
قالین‌بافان این دستگاه این شیوه را برای بازاریابی و جلب توجه مشتریان قالین افغانی در بازارهای جهانی، به ویژه در بازارهای خلیج، سودمند می‌دانند.
ذبیح‌الله، قالین‌باف، می‌گوید: «از صبح تا شام ما این‌جاد ناگزیر استیم که پرسش‌های بسیار را پاسخ دهیم، حتا روز پیش یک بانو از من پرسید که این قالین‌بافی کدام کورس و یا مرکز آموزشی دارد؟ می‌خواهم بیاموزم.»
دیدگاه سفارت افغانستان در ابوظبی
نقیب‌الله، مسؤول بخش فرهنگی سفارت افغانستان در شهر ابوظبی می‌گوید که علاقه‌مندی بازرگانان امارات متحده عرب و حکومت این کشور برای رشد صنایع دستی افغانستان و سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش بسیار است.
نقیب‌الله می‌گوید: «سرمایه‌گذاران و حکومت امارات بسیار علاقه‌مند است که قالین را در فستیوال‌ها جا دهند. بنابراین، ما هم تلاش داریم که بسیاری ازسرمایه‌گذاران عرب را در این بخش تشویق کنیم.»
فروش قالین‌های افغانستان در بازارهای داخلی کم رنگ است اما در بازارهای جهانی با ۱۰ برابر ارزش‌افزایی داخلی آن فرخته می‌شود.
به همین علت بسیاری از خریداران قالین‌های افغانی در بازارهای دوبی، ثروتمندترین افراد جهان استند.
اکنون بهای یک قالین مرغوب شش‌مترۀ افغانستان در بازارهای دوبی تا ۱۵ هزار درهم (۲۷۰ هزار افغانی) است، در حالی‌که این قالین در بازارهای کشور تا ۳۰ هزار افغانی فروخته می‌شود.
شماری‌از خریدارن خارجی قالین می‌گویند که علاقه‌مندی شان برای خرید قالین‌های افغانی بسیار است .
مسعب، باشندۀ دوبی، می‌گوید: «تولیدات افغانستان بسیار زیبا معلوم میشوند. در این‌جا در کنار دیگرتولیدات باستانی افغانستان قالین افغانستان بسیارعلاقه‌مند دارد، نه تنها باشنده‌گان شهرهای امارات، بل بسیاری از گردشگران جهانی قالین افغانستان را می‌پسندند.»
انواع قالین‌های سنتی
قرقینِ آقچه، چوب‌باشِ هراتی، بلوچی، قزل اعیاق، دوتارگل، ادرسکن، ساورقی، قلعۀ زالی، اندخویی، واس برکلی، قالینِ گل پلیت‌دار، دولت‌آبادی، تخته‌رنگ، خال محمدی، قالین خواجه‌روشنایی، قالین باغچه‌کندزی، از قالین‌های مشهور سنتی افغانستان هستند.
ترمیم قالین‌های سنتی
شماری از شرکت‌ها برای نگهداری و فروش قالین‌های با پیشینۀ تاریخی زیاد، زمینۀ بازسازی این قالین‌ها را فراهم ساخته‌اند. این قالین‌بافان می‌گویند که قالین‌های سنتی افغانستان هنوزهم در بازارها به مثابه قالین‌های باستانی با بهای گذاف فروخته میشوند.
تقی‌الله، قالین‌باف افغان، می‌گوید: «این قالین پیش از این بسیار کهنه و فرسوده شده بود، حتا بخش‌های آن از میان رفته بود، اما اکنون ما آن را به شیوه‌های گونه‌گون ساختیم و دوباره به بازار عرضه خواهد شد.»
بازارِ روبه‌رشد قالین افغانستان
اکنون در کنار قالین‌های سنتی، ده‌ها نوع قالین‌های زینتی افغانی دیگر نیز بافت می‌شود.
در بازارهای بزرگ امارات متحده عرب برای فروش قالین‌های افغانی بخش‌های ویژه ایجاد شده‌اند. در این مرکز فروش قالین در شهر دوبی، بهترین قالین‌ها از ولایت‌های گونه‌گون کشور وارد و با بهای گزاف فروخته می‌شود.
علاقه‌مندان این قالین‌ها روبه‌افزایش استند و حتا شماری از بازرگانان طرح‌های‌شان را نیز برای بافت قالین‌های مورد نیازشان در این بازار پیشنهاد می‌کنند.
از سویی هم، برنامۀ آبادی در چارچوب برنامه‌های نهاد توسعۀ جهانی ایالات متحده امریکا برای حمایت از صنایع داخلی، به ویژه از صنعت قالین در کشور، تلاش دارد برای صنایع دستی کشور در بازارهای کشورهای خلیج بازاریابی کند.
در این میان برگذاری شماری از نمایش‌های کوچک و بزرگ و نیز معرفی صنایع دستی کشور به جهانیان از مهم‌ترین برنامه‌ها در این بخش است.
مسؤولان این این برنامه می‌گویند که اکنون علاقه‌مندی به صنایع دستی افغانستان، به ویژه به صنعت قالین در این بازارها بسیار شده‌است.
مناز، یکی‌از برگذارکننده‌گان نمایشگاه قالین در دوبی، می‌گوید: «در جریان روزهای پایانی هفته، بسیاری از فراورده‌های افغانستان، به ویژه صنایع دستی و قالین، توجه شهروندان امارات متحده عرب و دیگرکشورهای عربی و حتا گردشگران را به خود جلب می‌کند. می‌توانم بگویم که این نمایش‌ها بسیار پربیننده استند و بسیاری‌از این فراورده‌ها فروخته میشوند.»
شماری از بازرگانان، که در این نمایشگاه‌ها سهیم میشوند نیز برگذاری این نمایشگاه‌ها را برای رشد صنایع دستی، به ویژه صنعت قالین در کشور سودمند می‌دانند. آنان از حکومت می‌خواهند که برای رشد بازرگانی و صنایع در کشور برنامه‌های روشنی روی دست گیرد.
این بازرگانان می‌گویند که حکومت با استفاده از تجارب شماری از نهاد‌های کمک‌کننده باید دست به‌کار شود و برای فراورده‌های افغانستان در خارج از کشور بازاریابی کند.
عبیدالله امینی، بازرگان، می‌گوید: «حکومت باید ما را در بازاریابی برای فراروده‌های مان کمک کند. این کار گذشته از افزایش درآمد‌های ملی، زمینه را برای رشد کاروبارِ صاحبان صنایع در کشور فراهم می‌سازد.»
وعده‌های میان‌خالی حکومت
با این همه، فرصت‌ها هنوزهم صنعت قالین در افغانستان به‌گونۀ لازم حمایت نمی‌شود. اکنون هم بسیاری از قالین‌بافان در روستاهای کشور با ساخت یک دستگاه قالین در خانه‌های‌شان قالین می‌بافند.
هرچند در جریان سال‌های اخیر حکومت برای ایجاد کارخانه‌های قالین در کشور، بر ساخت پارک‌های صنعتی ویژه قالین‌بافان وعده کرده‌است؛ اما تا کنون این وعده‌ها به‌گونۀ لازم عملی نشده‌اند.
مسؤولان اتاق تجارت‌وصنایع تلاش‌های حکومت را برای حمایت از صنعت قالین کشور به وعده‌های که بسیاری شان تا کنون عملی نبوده‌اند، خلاصه می‌سازند.
خانجان الکوزی، معاون اتاق تجارت‌وصنایع می‌گوید: «مشکلات زیاد است و باید حکومت برای رُشد صنعت قالین در کشور کار کند؛ چون این صنعت نیاز اقتصادی و اجتماعی در افغانستان است.»
از سویی هم، دیده می‌شود که ترکمنستان با داشتن ظرفیت بزرگ در بخش تولید قالین در جهان تلاش دارد در صنعت قالین در افغانستان به‌گونه مشترک کار کند.
در این بخش در جریان امسال مقام‌های ترکمنستانی آماده‌گی هر نوع کمک‌های فنی را برای رُشد صنعت قالین در افغانستان داده‌اند؛ اما دیده می‌شود که حکومت تا کنون پیشنهاد مشخصی برای به‌کارگیری از ظرفیت‌های فنی قالین ترکمنستان به این کشور نکرده‌است.
سخنگوی وزارت تجارت‌وصنایع، یک باردیگر بر اهمیت صنعت قالین در اقتصاد کشور تأکید می‌ورزد و می‌گوید که این وزارت تلاش دارد در بخش قالین برنامه‌های روشنی را عملی سازد؛ چیزی که همواره از سوی این وزارت تکرار می‌شود.
مسافر قوقندی، سخنگوی وزارت تجارت‌وصنایع، می‌گوید: «حکومت برنامه‌های زیادی را در این بخش دارد و قرار است که در سال‌های آینده ما برای حمایت‌های بیشتر از صنعت قالین کار کنیم و شماری از برنامه‌های مهم را عملی سازیم.»
اما شماری از صاحبان صنایع قالین این وعده‌های حکومت را میان‌خالی می‌دانند و می‌گویند که با وجود مشکلات زیاد در بخش قالین و صنایع دستی در کشور، برای حل مشکلات آنان اقدام لازم نشده‌است.
آنان می‌گویند که اکنون هم بخشی بزرگی از ابزار قالین‌بافی از پاکستان وارد میشوند و اکنون حتا یک کارخانۀ ساخت کوچکترین ابزار بافت (چنگک) و پروسس قالین در کشور وجود ندارد.