Skip to main content
وروستي خبرونه
تصویر بندانگشتی

مفهومي او اجرايي هنر په افغانستان کې کوم ځای ګی لري؟

مفهومي او اجرايي هنر په افغانستان کې کوم ځای‎کی لري او د افغانستان هنرمنان تر کومه بریده له دغې ښکارندې سره بدل دي؟

یو افغان الاصله اتریشي هنرمن رحمان هګ هګیر، چې له کلونو راهیسې له دغو هنرونو سره بوخت دی او په لسګونه هیږوونکي اثار یې پنځولي دي.

د دغه هنرمن په ډېریو اثارو کې، داسې مفهومونه وړاندې شوي چې په افغانستان کې د مخاطبینو لپاره، پردي اولوېدیځي دي،خو په بېلابېلو وختونو او ځایونو کې رامنځته شوي دي.

هغه هنر چې د نړۍ اوسني واقعیتونه ننګوي او داسې خلکو ته ښي، چې غوښتنو سره یې اړخ نه لګوي.

څادري لرونکو ښځو د حقیقت مهال تېر کړی او اوس پر یوې داسۍ نړۍ کې پل اېښی، چې د ازادۍ ښکارندوی دی، خو لا هم د ولکې او بند د  مهال خاطرې یې ځوروي.

 

له دې ټولو سره کله لکه ونه ، د طبیعت برخه شي او خپل وجود او جنسیت هېروي.

پلارې یې پر افغانستان د سرو لښکرو برید نه رووسته، اتریش ته ولاړ او طب یې ولوست.

رحمان وویل:« زه په بشپړه توګه د پلار د ټاټوبي مې عاشق شوم. هماغه لومړۍ ورځ چې دلته راغلی یم، فکر کوم چې خپل کور کې یم.. له دې کبله ډېره خوشاله یم، چې کابل کې یم او خلک له نږدې وینم.»

زنان برقع پوش، مرزهای حقیقت را پشت سر گذاشته اند و اکنون پا به جهانی مانده اند که بوی آزادی می دهد، اما هنوز خاطره های بند و حصار، ذهن های آنان را می آزارند.

با این همه، گاهی همچون نخلی، بخشی از طبیعت می شوند و تن و جنس خودشان را فراموش می کنند.

پدر رحمان، پیش از حمله ارتش سرخ بر افغانستان، به اتریش رفت و پزشکی را فرا گرفت.

د ده کار په عکاسۍ سره پای ته نه رسېږي، رحمان؛ تیاتر، موسیقي او نور هنرونه هم سره پيي.

د ده یو اثر هغه لنډ فلم دی، چې د کډوالۍ مفهوم پکې په ساده ژبه بیان شوی.

هغه زیاتوي:«زه خپل ځان هم افغان او هم اتریشی بولم. ښایي زه داسې څوک یم، چې په دوو ټولنو کې ژوند کوم. ښایي دا را سره مرسته وکړي، چې د افغانستان او اروپا ترمنخ پول جوړ کړم.»

هغه هنر چې رحمان هڅه کوي، ویې پالي. په افغانستان کې ورته لا تراوسه لار نه ده پرانیستل شوې.

په افغانستان کې د زیاتو هنرمنانو لپاره، د هنر مفهموم او د هنر وړاندې کول، نوي څه دي.

عکاس او فېلم جوړونکی محمد اغاذکي څرګنده کړه:«څو کاله وړاندې د افغانستان د معاصرو هنرونو په نامه یو مرکز وه؛په دغه مرکز کې ډېرو ځوانان مفهومي هنر پر مخ بیوه.خو له بده مرغه یو، دوه کاله کېږي چې دغه مرکز له کاره ولېدلی او موږ د هنرمنانو د فعالیت هېڅ څرک نه وینو.»

رحمان چې کله هم افغانستان کې نه دی پاتې شوی، خو د افغانستان د خلکو له وضعیت او اندېښنو سره ښه بلد دی نو له همدې کبله، د لومړي ځل لپاره پلرني ټاټوبي ته راغلی او غواړي چې افغانستان کې دوه مستند فلمونه جوړ کړي یو د کابل او بل د پنجشیر په تړاو.

مفهومي او اجرايي هنر په افغانستان کې کوم ځای ګی لري؟

د دغه هنرمن په ډېریو اثارو کې، داسې مفهومونه وړاندې شوي چې په افغانستان کې د مخاطبینو لپاره، پردي اولوېدیځي دي،خو په بېلابېلو وختونو او ځایونو کې رامنځته شوي دي.

تصویر بندانگشتی

مفهومي او اجرايي هنر په افغانستان کې کوم ځای‎کی لري او د افغانستان هنرمنان تر کومه بریده له دغې ښکارندې سره بدل دي؟

یو افغان الاصله اتریشي هنرمن رحمان هګ هګیر، چې له کلونو راهیسې له دغو هنرونو سره بوخت دی او په لسګونه هیږوونکي اثار یې پنځولي دي.

د دغه هنرمن په ډېریو اثارو کې، داسې مفهومونه وړاندې شوي چې په افغانستان کې د مخاطبینو لپاره، پردي اولوېدیځي دي،خو په بېلابېلو وختونو او ځایونو کې رامنځته شوي دي.

هغه هنر چې د نړۍ اوسني واقعیتونه ننګوي او داسې خلکو ته ښي، چې غوښتنو سره یې اړخ نه لګوي.

څادري لرونکو ښځو د حقیقت مهال تېر کړی او اوس پر یوې داسۍ نړۍ کې پل اېښی، چې د ازادۍ ښکارندوی دی، خو لا هم د ولکې او بند د  مهال خاطرې یې ځوروي.

 

له دې ټولو سره کله لکه ونه ، د طبیعت برخه شي او خپل وجود او جنسیت هېروي.

پلارې یې پر افغانستان د سرو لښکرو برید نه رووسته، اتریش ته ولاړ او طب یې ولوست.

رحمان وویل:« زه په بشپړه توګه د پلار د ټاټوبي مې عاشق شوم. هماغه لومړۍ ورځ چې دلته راغلی یم، فکر کوم چې خپل کور کې یم.. له دې کبله ډېره خوشاله یم، چې کابل کې یم او خلک له نږدې وینم.»

زنان برقع پوش، مرزهای حقیقت را پشت سر گذاشته اند و اکنون پا به جهانی مانده اند که بوی آزادی می دهد، اما هنوز خاطره های بند و حصار، ذهن های آنان را می آزارند.

با این همه، گاهی همچون نخلی، بخشی از طبیعت می شوند و تن و جنس خودشان را فراموش می کنند.

پدر رحمان، پیش از حمله ارتش سرخ بر افغانستان، به اتریش رفت و پزشکی را فرا گرفت.

د ده کار په عکاسۍ سره پای ته نه رسېږي، رحمان؛ تیاتر، موسیقي او نور هنرونه هم سره پيي.

د ده یو اثر هغه لنډ فلم دی، چې د کډوالۍ مفهوم پکې په ساده ژبه بیان شوی.

هغه زیاتوي:«زه خپل ځان هم افغان او هم اتریشی بولم. ښایي زه داسې څوک یم، چې په دوو ټولنو کې ژوند کوم. ښایي دا را سره مرسته وکړي، چې د افغانستان او اروپا ترمنخ پول جوړ کړم.»

هغه هنر چې رحمان هڅه کوي، ویې پالي. په افغانستان کې ورته لا تراوسه لار نه ده پرانیستل شوې.

په افغانستان کې د زیاتو هنرمنانو لپاره، د هنر مفهموم او د هنر وړاندې کول، نوي څه دي.

عکاس او فېلم جوړونکی محمد اغاذکي څرګنده کړه:«څو کاله وړاندې د افغانستان د معاصرو هنرونو په نامه یو مرکز وه؛په دغه مرکز کې ډېرو ځوانان مفهومي هنر پر مخ بیوه.خو له بده مرغه یو، دوه کاله کېږي چې دغه مرکز له کاره ولېدلی او موږ د هنرمنانو د فعالیت هېڅ څرک نه وینو.»

رحمان چې کله هم افغانستان کې نه دی پاتې شوی، خو د افغانستان د خلکو له وضعیت او اندېښنو سره ښه بلد دی نو له همدې کبله، د لومړي ځل لپاره پلرني ټاټوبي ته راغلی او غواړي چې افغانستان کې دوه مستند فلمونه جوړ کړي یو د کابل او بل د پنجشیر په تړاو.

شریک یي کړئ