امسال، کشاورزان در ننگرهار ۱۵۰۰جریب زمینی را که پیش از این ریشههای بتههای ویرانگر کوکنار را در دل داشتند، گلاب کاشته اند.
یک سرمایه گذار که این زمینها را اجاره کرده است، برای پرورش و گردآوری فرآوردههای گلاب، صدها تن را به کار استخدام کرده تا از بتههای گلهای گلاب مراقبت کنند.
کشاورزان میگویند، این کار منبع خوبی درآمد برای آنان شده است.
فضل الله، یکی از این کشاورزان است: «اینجا (ننگرهار) هم کشت میشود و در حصارک نیز کشت میشود؛ کاروبار نیز بسیار خوب است و صد تا یک و نیم صد نفر در این جا کار میکنند. همه خوشحال استند؛ مزدوری خوب است هم مردم و هم من خوشحال استم.»
یارمحمد که در این زمینها کار میکند، میگوید پرورش گلهای گلاب، برایش خوش آیند است و درآمدی خوبی نیز از این درک نصیبش میشود: «هر روز ما صبح میآیم و کار می کنیم. صد جریب زمین که در سرخ رود است، هر روز در آنجا کارگران کار می کنند و گل ها را جمع آوری می کنند و مطابق کار آنان، به آنان معاش داده می شود.»
بتههای گلهای گلاب، پس از جمعآوری از زمینها، به کارخانهیی در حومۀ شهر ننگرهار برده میشوند تا پروسس و به عطر مبدل شوند.
عبدالله ارسلا، مالک کارخانۀ «اورزلا» است. او در حقیقت تشویش کنندۀ اصلی کشاورزان در این عرصه است. ارسلا میگوید اگر به بتههای گلهای گلاب در زمان رشد، رسیدهگی خوبی شود، عطر ساخته شده از آن نیز با کیفیت بی نظیری خواهد بود: «۱۵۰۰جریب زمین گل گلاب کشت شده و ما این گل ها را از کشاورزان می خریم و از آن ها عطر می سازیم و سپس عطر را به خارج از کشور صادر می کنیم. از گل های نارنج و دیگر گل ها نیز عطر می سازیم. سه و نیم صد نفر روزانه مصروف جمع آوری گل نارنج استند. عطرهایی که اینجا ساخته می شود به آلمان، فرانسه و کانادا فرستاده می شود.»
نقیب الله، یکی از کارگران این کارخانه است. او از کارش خشنود است و میگوید که از این راه هم کار پیدا کرده و هم دسترخوانش تغییر کرده است: «این یک کار بسیار خوب است؛ کار حلال و روزی حلال است. زمنیۀ کار برای مردم فراهم شده و من هم در این جا کار می کنم.»
موساخان ۵۵ ساله، پیش از این در زمینهایش کوکنار کشت میکرد؛ اما اکنون خوشحال است که در زمینهایش بتههای حلال کِشت کرده و کسانی را نیز از بیکاری نجات داده است: «این جا ما کار میکنیم بسیار خوشحال استیم؛ کشت ما حلال است و روزی حلال بدست می آوریم. درآمد ما هم خوب است، ما راضی استیم.»
از فرآوردههای گلهای گلاب در ننگرهار، در کنار کارگرفتن برای ساخت عطر، برای تهیه چای گیاهی نیز کار گرفته میشوند.
مالک کارخانۀ اورزلا میگوید که وی نزدیک به دوهزار تن را در این کار و بار استخدام کرده و فرآوردههای کارخانه وی به کشورهای غربی نیز صادر میگردد.