بیش از سی کیلومتر دورتر از کابل، روستای بزرگی بهنام سُرخاب در ولسوالی محمد آغۀ ولایت لوگر واقع شدهاست که خانوادۀ رییس جمهور کنونی افغانستان (محمد اشرف غنی) سالها در آن بود و باش داشتهاند.
در بخشی از روستای بزرگ سُرخاب، روستای کوچکی به نام علیشاه است که خانۀ پدر بزرگ اشرف غنی در همین روستای کوچک است.
این همان خانهیی است که شب و روزهایی از کودکی و نوجوانی محمد اشرف غنی، رییس جمهور کنونی افغانستان، در آنجا سپری شدهاست.
تا بیش از یک سال پیش هم، این بخشها در دست طالبان بودند؛ اما اکنون نیروهای دولتی بر این بخشها، تسلط کامل یافتهاند.
ما که با شماری از این نیروها به سُرخاب رفتهایم، در روستای علیشاه و در خانۀ پدر بزرگ اشرف غنی، مردی را مییابیم که برای بیش از بیست سال، سرپرستی بخشی از جایدادهای خانوادۀ رییس جمهور را در این بخش به دوش داشته است. او که میخواهد هویتش را پنهان نگه داریم، میگوید که در این مدت و حتا در هنگام حضور طالبان در این روستا، همواره با نزدیکان اشرف غنی، به ویژه با دو پسر کاکای وی به تماس بوده است.
چنانکه به گفتۀ این مرد، گاهی او ناچار بوده است با این نزدیکان رییسجمهور تماس بگیرد و از آنان بخواهد پولی را برایش آماده کنند که وی همچون عُشر و زکات جایدادهای خانوادۀ رییس جمهور، به طالبان میپرداخت.
این مرد به ما گفت: «عُشر گرفتهاند، حاصل زمینها را گرفتهاند، رییس جمهور هم خبر دارد، ناظرش هم خبر دارد، همین امسال هم گرفتند.»
بیشتر بخشهای خانۀ پدر بزرگ اشرف غنی، کهنه، ریخته و دست نخورده ماندهاند. در گوشهیی از حویلی، چند اتاق قدیمی و در گوشۀ دیگر، اتاق نو تری را میبینیم که از آن، همچون مهمانخانه کار میگیرند.
احسان، یکی از نمایندهگان شورای ولسوالی محمد آغه لوگر که با ما به این خانه رفتهاست، از ناامنیهایی میگوید که در این سالها در این ولسوالی برجا بودهاند: «فعلاً همین بزرگانی که در رأس ولایت لوگر قرار دارند، نامِشان را نمیتوانم برایت بگیرم، همین حال که اینها نه شب دارند نه روز دارند. یک مساله سُرخاب نه که من و تو در خانه رییسجمهور نشسته باشیم و من برای اینها (نیروهای امنیتی) بگویم. در تمام ولایت لوگر، تحرکات دشمن است.»
شوکت، فرماندۀ نیروهای خیزش مردمی در لوگر نیز که با ما همراه است، بر این گفتههای احسان، چنین افزود: «در گذشته، هنگامیکه کاروان ارتش به اینجا میآمد، دو سه تانک ضایعات داشتند. با ماین برخورد میکردند. این جاهایی که شما دیدید، بلندییی که قبر پدر کلان رییسجمهور است، طالبان بر فراز آن بودند و مراقب بودند که از اطراف کسی نیاید.»
کشاورزان میگویند که خانواده غنی در پنج روستای کوچک سُرخاب، هزاران جریب زمین دارند که بیشتر آنها کشت نشده برجا ماندهاند.
حضرت خان، مرد پنجاه سالهیی که در حدود سه سال است در بخشی از این زمینها کشاورزی میکند، میگوید که کار در این زمینها برایش دردسرهای زیادی بهبار آورده است. او میافزاید: «به طالبان گفتم که شما خودتان حساب بلدید. بیاید و محاسبه کنید که از این زمینهای خشک، من چی حاصل بگیرم که به شما بیست هزار بدهم.»
ارگ میخواهد که به این گزارش هیچ واکنشی نداشته باشد؛ اما طالبان میگویند که آنان، بر سُرخاب همواره تسلُط داشتهاند و از همه باشندهگان روستاهای کوچک این منطقه، به شمول خانواده غنی، سالها عُشر و ذکات گردآوری کردهاند.
با اینحال، روشن نیست که در هنگام ادارۀ طالبان بر اطراف خانۀ اجدادی رییس جمهور، چرا و چهگونه بخشهایی از آرامگاه پدر بزرگ اشرف غنی که بر تپهیی بر فراز خانهها و زمینهای این خانواده واقع شدهاست، دوبار با کارگذاری ماین منفجر شدهاند - آرامگاهیکه اکنون نیروهای امنیتی از آن نگهداری میکنند.