درنُزده سال گذشته، افغانستان بیش از یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دالر قرضه از کشورها و نهادهای مالی جهانی در یافت کرده است.
وزارت مالیه میگوید که این مقدار پول به گونۀ قرضههای سهل از بانک جهانی، بانک توسعۀ آسیایی و کشورهای کویت، ایتالیا، بلغاریا و عربستان سعودی دریافت شدهاست.
به گفتۀ شمروزخان مسجدی، سخنگوی وزارت مالیه این قرضهها با شرایط سهل، تکتانههای تا یک درصد و زمان آن تا ۲۵سال به افغانستان داده شدهاند.
سخنگوی وزارت مالیه افزود: «این قرضهها با تکتانههای یک درصد و کمتر از آن و در برخی موارد حتا بدون تکتانه برای ما داده شده اند و زمان پرداخت آن هم تا ۲۵ سال است.»
کشورها معمولأ قرضهها رابرای عملی شدن پروژههای زیربنایی مهم که سبب تحرک اقتصادی شوند گرفته میگیرند، اما در افغانستانۀ هزینۀ این قرضهها بسیار روشن نیست.
شماری از آگاهان اقتصادی، میگویند که بیشترین پولهای قرضه در پروژههای مصرفی هزینه شدهاند و در آینده افغانستان قادر به پرداخت این قرضهها نخواهند بود.
حسیب الله موحد، استاد اقتصاد در دانشگاه کابل در این باره اظهار داشت: «اول، این حکومت با اوضاع اقتصادی کنونی که ما به خود بسندهگی نرسیدهایم، نخواهد توانست که این پول را بازگرداند. دوم، بخشی از این پولهای قرضه در پروژههای مصرفی مانند انتقال لین برق تاجیکستان به افغانستان هزینه شده است؛ در حالیکه باید با این پول قرضه بندها ساخته میشدند.»
افغانستان، در زمان شوروی پیشین نیز یکی از کشورهای با قرضههای بلند در منطقه بود، اما بخش بزرگی از این قرضهها در «کلوپ پاریس» بخشیده شد. وزارت مالیه، میگوید که اکنون هم در حدود ۲۰میلیون دالر قرضههای ایران و روسیه بالای افغانستان باقی مانده است که گفتوگوها برای معاف شدن این قرضهها جریان دارند.