بر اساس آمارهای موجود، شمار نیروهای پولیس در کشور ۱۵۷ هزار تن است. شماری از این نیروها به جای پرداختن به کارهای اصلی شان، از آنان به کارهای شخصی افراد بلندپایه به کار گرفته میشود.
در کنار خیالیبودن نیروهای پولیس و ارتش، خدمتیبودن این نیروها، بهویژه حدمتیبودن پولیس نیز، در اختیار رجال برجسته و افراد پرنفوذ، نگرانی وزارت امور داخله را به بار آوردهاست.
صدیق صدیقی، سخنگوی این وزارت، تأکید میورزد که شماری از نیروهای پولیس، به جای اجرای مأموریت اصلی شان، در یک سنجش نادرست و بیشتر از نیازمندیها، در خدمت رجال برجسته و افراد پرنفوذ قرار گرفتهاند.
آقای صدیقی میگوید: «وظیفۀ اساسی تأمین امنیت است، اما اینکه درست سنجش نشدهاست یا اینکه بالاتر از نیازمندی این افراد توسط هر طریقه ممکن، اینان رفتن توظیف شدهاند خدمتی، طبعاً این خلاف قوانین ماست. ما در دو ماه گذشته روند اعزام دوبارۀ آنان را به واحدهای شان آغاز کردیم.»
مأموریت اصلی پولیس، در افغانستان تأمین امنیت و تنفیذ قانون است. مبارزه با هراسافگنی نیز بخشیاز این مأموریت شدهاست.
شمار نیروهای پولیس که به خدمتی گرفته شدهاند، مشخص نیست. وکیلان پارلمان، وکیلان شوراهای ولایتی، سارنوالان و دیگرمقامهای رجال برجسته و حتا افراد پرنفوذ از این نیروها خدمتی گرفتهاند.
سید کمال سادات، فرمانده پولیس بلخ، میگوید: «در یک عراده موتر [تعقیبی] آنان ۱۰ محافظ مسلح با خود میگردانند؛ با افراد رنگارنگ و سلاحهای مختلف! این خودش تشویشبرانگیز است.»
تنها پولیس نه، نیروهای ارتش و امنیت ملی نیز به جای وظیفۀ اصلیشان به خدمت دیگران قرار گرفتهاند. جنگافزارها و موترهای نظامی نیز همینگونه است.
عتیقالله امرخیل، نظامی پیشین، میگوید: «ضربۀ بسیار محکمی بر پیکر پولیس است؛ دزدی در بین اینها است، قتل در بین اینهاست؛ آدمربایی در بین اینهاست. جامعۀ جهانی هم با تمام مصارفی که در ۱۶- ۱۵ سال کرد هدر رفت.»
در این میان خیالیبودن نیروهای پولیس و ارتش نیز سخت به باد انتقاد گرفته میشود.
صالحمحمد ریگستانی، آگاه امور نظامی، میگوید: «سربازان خیالی که به نامشان پول و سلاح گرفته شدهاست، ممکن است این سلاح در برابر نیروهای دولتی بهکار گرفته شود؛ در ظلم و ستم بر مردم استفاده شود و حتا در جهت تضعیف دولت کار گرفته شود.»
افغانستان ۳۵۲ هزار نظامی برای دفاع از خودش باید داشته باشد. اما همواره از خیالیبودن شماری از این نیروها نیز پرده برداشته شد. اکنون هم خدمتیبودن شماری از این نیروها چالش بزرگ دیگری دانسته میشود.