د ولسمشر غني دویم مرستیال سرور دانش وايي چې سیمهییز هېوادونه دې د سولې په نامه په افغانستان کې خپله نیابتي جګړه نه تحمیله وي.
ښاغلي دانش همدارنګه زیاته کړه چې افغان حکومت د سولې د زمینې برابرولو په درشل کې د نړۍ او سیمهییزو هېوادونو له همکاریو هرکلی کوي، خو دغه هېوادونه باید د افغانستان د خلکو پر ځای پرېکړه ونه کړي.
د ولسمشر غني دویم مرستیال سرور دانش چې نن جمعه د (کب په ۳ مه نېټه) کابل کې ننګونې او د افغانستان د سولې په اړه تګ لارې په غونډه کې وینا کوله، که څه هم د کوم هېواد نوم نه اخلي، خو وايي چې افغانستان له امریکې سره سټراټېژیک تړون لري او د دغو دوو هېوادونو د همکارۍ بنسټ هم همدا تړون دی.
هغه زیاته کړه:«لیرې او نږدې بهرني هېوادونه چې د افغانستان په سوله کې دخیل دي، تمه لرو چې جوړونکی، مثبت او د زمینې برابرولو رول ولري، خو د افغانستان د خلکو پر ځای دې پرېکړه نه کوي. د سیمې هېوادونه دې هم دا فکر نه کوي چې دا ځلې د سولې په نامه، په افغانستان یوه بله نیابتي جګړه تحمیل کړي.»
دا په داسې حال کې ده چې امریکا د افغانستان په نشتون کې تراوسه له طالب استازو سره څلور ځله لیدلي او د سولې په اړه خبرې اترې کړې دي.
په همدې لړ کې د افغانستان ځينې سیاستوال هم دوه اوونۍ مخکې په مسکو کې له طالب استازو سره ولیدل او یوه نهه مادهییزه اعلامیه یې صادر کړه. په دغې غونډه کې هم افغان حکومت حضور نه درلود.
خو د ولسمشر دویم مرستیال وايي چې د افغان حکومت په نشتون کې هر ډول خبرې او مذاکرې به بې پایلې وي.
هغه زیاتوي:«په هېڅ ډول خبرو اترو کې، حکومت باید د مقابل لوري په توګه په پام کې ونیول شي. د افغان حکومت له حضور پرته هر ډول خبرې اترې، شنډې او بې پایلې دي.»
هغه د افغانستان سیاستوالو ته کوت نیوکه وکړه کهچېرې د سولې په بهیر کې انسجام ونه لري، مخالفې ډلې به د بهرنیو هېوادونو په ملاتړ له دې موکې ناوړه استفاده وکړي.
ښاغلي دانش طالب ډله یوه جګړه غوښتونکې ډله وبلله چې د ډېرو افغانانو د وژلو سبب شوې ده:«طالبان یوه مجاهده ډله نه بلکې یوه جګړه غوښتونکې ډله ده. چې له نړیوالۍ ترهګرو سره په همکارۍ په زرګونه افغانان یې ووژل، او زموږ جګړه د هغوی په وړاندې د ارزښتونو ساتنه ده.»
له دې ټولو سره د ولسمشر دویم مرستیال وویل چې د خبرو اترو لپاره د حکومت دروازې پرانیستې دي؛ خو په دې شرط چې په دغه بهیر کې له مخکې تعیین شوی شرط نه وي.
هغه څرګنده کړه:«سوله هېڅکله یو اړخیز امتیاز نه دی، نه د حکومت لپاره او نه هم د طالبانو لپاره،طالبان لومړی باید له هر ډول مخکې تعین شوي شرط څخه پرته له جګړې لاس واخلي او اوربند ومني او وروسته د منطقي خبرو اترو په لړ کې خپلې غوښتنې مطرح کړي. حکومت باید له مخکې تعین شوي شرط پرته په خبرو کط ګډون وکړي او دې ته حاضر شي چې د ښه نیت ښودو او د اعتماد فضا رامنځته کولو لپاره یو شمېر طالب بندیان ازاد او نومونه یې له تور نوملړه وباسي.»
د ولسمشر دویم مرستیال د هېواد د سیاسي نظام ساتنه، د تېرو لاسته راوړنو ملاتړ، ملي حاکمیت ساتنه، اسلامي او جمهوري نظام د سولې په خبرو کې سرې کرښي ګڼي.
د ولسمشر دویم مرستیال وايي، د سولې مشورتي جرګه کې به چې د کب میاشتې په وروستۍ اوونۍ کې جوړېږي، حکومت د سولې په اړه د خلکو نظریات واوري.