نمایندهگان احزاب و شماری از چهرههای سیاسی کشور امروز با نمایندهگان طالبان در مسکو دیدار و گفتوگو کردند.
عطا محمد نور رییس اجرایی جمعیت اسلامی، یکی از گزینهها برای صلح با طالبان را به میان آمدن حکومت موقت میداند.
آقای نور با تاکید بر حفظ دستاوردهای بیش از یک دهه پسین میگوید حکومت موقت پیشنهادی وی، تنها برای گذر از اوضاع شکننده کنونی خواهد بود و نیز زمینه شریک شدن طالبان را در قدرت فراهم خواهد ساخت.
آقای نور گفت: «یکی از طرحهای معقول که ممکن است قناعت طالبان را نیز فراهم کند، تشکیل حکومت موقت مانند نشست بُن به عنوان یک مرحله گذار و بیرون رفت از این مرحله نابسامان و شکننده، جهت قناعت دادن طالبان برای اشتراک در قدرت سیاسی از طریق حکومت موقت است.»
آقای نور میگوید که اگر صلح مبتنی بر منافع ملی کشور باشد، آنها آن را عملی خواهند کرد، حتا اگر رییسجمهور غنی آن را قبول نداشته باشد.
عطا محمد نور، رییس اجرایی جمعیت اسلامی، گفت: «اگر آقای غنی یا هر کس دیگری صلح نخواهد و اگر صلح مبتنی بر منافع ملی افغانستان باشد، ما آن را عملی میکنیم.»
حامد کرزی رییسجمهور پیشین در این نشست گفت که مردم افغانستان خواهان افغانستان بیحضور خارجیان است.
در همین حال، محمدمحقق نیز در این نشست از طالبان خواست که از خودشان انعطافپذیری نشان بدهند و از جنگ و خشونت دست بردارند.
شیرمحمد عباس استانکزی، رییس هیئت گفتوگو کننده طالبان در این نشست گفت که قانون اساسی کنونی افغانستان مانعی در برابر صلح است.
وی گفت قانون اساسی افغانستان باید با اشتراک عالمان و دانشمندان افغانستان ساخته شود و مورد قبول مردم افغانستان باشد.
استانکزی گفت: «قانونی اساسی اداره کابل قابل اعتبار نیست، چون این قانونی از غرب کاپی شده است.»
محمد یونس قانونی اما قانون اساسی کشور را یکی از بهترین قانونها خواند، اما تأکید کرد که قانون اساسی نیاز به اصلاح دارد.
آقای قانونی میگوید که نظام جمهوری اسلامی کنونی با قربانی ملیونها افغان تأسیس شده است. او میگوید که افغانستان دارای پارلمان، ارتش، نظام قضایی است که همه دستاوردهای قابل دفاع در افغانستان استند.
آقای قانونی گفت: «افغانهای که امروز دور این میز باهم جمع شدهاند، یک نقطه مشترک و اساسی همه را باهم گره زده و آن نقطه مشترک این است که در گذشته هژده ساله افغانستان اختلاف وجود داشته است. و این اختلاف نظر بوده است که سبب شده تا در افغانستان به جنگ و خشونت دامن زده شود.»
در همین حال یک عضو پیشین گروه طالبان، به گفتههای پسین شیر محمد عباس استانکزی، رییس هیئت گفتوگو کننده در باره منحل ساختن احتمالی ارتش واکنش نشان میدهد.
مولوی قلم الدین، عضو پیشین گروه طالبان، گفت: «هیچ کس اردو را منحل نمیکند، دولت را منحل نمیکند. ما به سالهای قبلی بر نمیگردیم.»
از سوی دیگر زنان شرکت کننده در نشست مسکو میگویند که حقوق زنان در گفتوگوهای صلح قربانی نخواهد شد.
فوزیه کوفی، عضو مجلس نمایندهگان، گفت: «افغانستان امروز افغانستان سال ۲۰۰۱، و سال ۹۹ و سال ۹۸ نیست؛ دورانی که طالبان زنان را مجبور میکردند که در خانههای شان بنشینند.»
با این همه کرملین میگوید که نشست مسکو از سوی روسیه برگزار نشده است و از همینرو با هیئت شرکت کننده طالبان تماس نخواهند گرفت.
سرگی لاوروف، وزیرخارجه روسیه، گفت: «امروزه هرکس این را به رسمیت میشناسد که گفتوگو میان حکومت افغانستان و طالبان اجتناب ناپذیر است. اما برخی از کشورها، به گونه مثال ایالات متحده، میکوشند تا اداره این گفتوگوها را به دست گیرد، تا به گونه سری و در پشت درهای بسته وارد این گفتوگوها شوند. به ویژه آنان در قطر با طالبان این گونه دیدار کردند. کشورهایی که در باره اوضاع افغانستان تمایل دارند، در تاریکی برنامههای همکاران امریکایی مان در افغانستان نگهداشته شدهاند.»
نشست مسکو میان نمایندهگان طالبان و سیاستگران کشور برای دو روز در مسکو ادامه خواهد داشت.
حکومت افغانستان که به این نشست دعوت نشده است میگوید که این نشست کمکی به صلح نخواهد کرد.