رنگین دادفر اسپنتا مشاور شورای امنیت ملی کشور در حکومت حامد کرزی امروز پنجشنبه گفت که تکیه زدن به یک یا چند کشور برای افغانستان خطر آفرین است ومبدل شدن افغانستان به میدان رقابت های کشور های منطقه و جهان یکی از پیامد آن خواهد بود.
در همین حال امرالله صالح رییس پیشین امنیت ملی دستگاه سیاست خارجی کشور را انتقاد می کند و نا هماهنگی ها را در این دستگاه سود مند نمی داند.
اسپنتا تاکید کرد که اکنون زمان آن رسیده است تا افغانستان یک سیاست خارجی کثیرالمحور، متوازن، و بی رویکرد به ایدیا لوژی های تبارگرایانه را در پیش گیرد، هرچند وی عملی ساختن این چنین سیاستی را دشوار میداند.
آقای سپنتا گفته است:"سیاست کثیرالمحور مورد نظر من سیاستی است که در آن کشور ما با جمع از کشور ها در همکاری همسویی و در اصول دارای حقوق برابر و دارای حق حاکمیت ملی و احترام متقابل به این حق حاکمیت باید باشد."
واما برخی از شرکت کننده گان این نشست چالش ها را در برابر سیاست خارجی کشور فشرده می سازند و نیز برای بهبود سیاست گذاری های خارجی به حکومت پیشنهاد های دارند.
امرالله صالح، رییس پیشین امنیت ملی گفته است:" یک طبقه متاسفانه بی ریشه بر اساس محاسبات مبهم آمدند و بخشهای کلیدی قدرت را در افغانستان گرفتند و بخشی زیادی از فرصت های جهانی را خراب کردند."
تمیم عاصی، پژوهشگر گفته است:"حکومت باید نهاد های سیاست خارجی خود را غیر سیاسی و مسلکی بسازد تا حد امکان تا بتواند مشکلات اساسی که در آن سیاست گذاری خارجی میشود را مدیریت نماید.دوم سیاست متوازن منطقه وی یا سیاست متوازن خارجی داشته باشد کثیرالمحور و سوم من جهانی را که در حال انتقال است فعلن این را منحیث یک فرصت می بینم تا یک تهدید."
واما برای افغانستان که به باور آگاهان امور جهانی معیارهای سیاست خارحی بی طرفانه را ندارد کدام سیاست میتواند سودمندتر باشد؟ متوازن وکثیرالمحور ویا دنباله رو؟
نصیر احمد اندیشه ، معین وزارت خارجه گفته است:"ما اول منافع کشور های منطقه را در افغانستان یک تعریف پیش خود بکنیم و بعد این منافع را به یک نوع نهادینه بسازیم و آن را توازن کنیم ما باید بگویم که خوب تا این جا منافع شما است و تا این جا از شما و این هم به یک بحث منطقه وی ضرورت دارد."
نخستین دور این گفت و گوی ملی که از سوی انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان راه اندازی شده است، به سیاست خارجی کشور اختصاص داشت، این گفت وگو ادامه خواهد یافت و در دور های بعدی روی موضوعات دیگری چون صلح و قانون اساسی نیز بحث و گفت و گو خواهد شد.