کنارهگیری صلاحالدین ربانی از وزارت خارجۀ افغانستان، با واکنشهای گوناگونی روبهرو شدهاست.
از این میان، عبدالله عبدالله، رییس اجراییۀ حکومت وحدت ملی، گفتهاست آقای ربانی در نتیجۀ مداخلههای مغرضانه و مخالف اصول و منافع کشور از سوی ارگ ریاستجمهوری، از سمت سرپرستی وزارت خارجه کنارهگیری کردهاست.
در یک خبرنامۀ ریاست اجراییه، آمدهاست که آقای ربانی از وزیران موفق در حکومت وحدت ملی بود و برخورد دوگانه و سلیقهیی با مسؤولان و نهادهای کشور، زمینههای اختلاف و گسست ملی را فراهم میسازد.
آقای ربانی، ناوقت روز چهارشنبه (۱عقرب) با نشر یادداشتی در صفحۀ فسبوکش، کنارهگیریاش را از وزارت خارجه اعلام کرد. ساعاتی بعد، ارگ ریاستجمهوری اعلام کرد که رییسجمهور غنی استعفای ربانی را پذیرفتهاست.
جان بس، سفیر ایالات متحدۀ امریکا در کابل نیز دربارۀ کنارهگیری آقای ربانی واکنش نشان دادهاست.
آقای بس در تویترش نگاشتهاست: «از صلاحالدین ربانی، برای همکاری خوب در حمایت از شراکت پایدار امریکا و افغانستان تشکر میکنم. خوشحالم که میشنوم او میخواهد به افزودن به میراث خانوادهاش در خدمت به افغانستان ادامه دهد.»
پیتر پروگل، سفیر آلمان در کابل هرچند از کارکردهای آقای ربانی در وزارت خارجه ستایش کرده اما از کنارهگیری او اظهار تأسف کردهاست: «از اینکه این وظیفه را در زمانی ترک میکنید که افغانستان برای بدست آوردن صلح دوامدار، بیش از هر زمان دیگری به اتحاد میان رهبری سیاسیاش نیاز دارد، متأسف استم.»
سفارت فرانسه و فرستادۀ ویژۀ اتحادیۀ اروپا در افغانستان نیز به کنارهگیری آقای ربانی واکنش نشان دادهاند.
آقای ربانی، از آغاز شکلگیری حکومت وحدت ملی تاکنون همچون وزیر و سرپرست وزارت خارجه کار کردهاست.
عبدالرحیم رهین، عضو پیشین مجلس نمایندهگان گفت: «بسیاری وقتها دیدم که به عوض اینکه وزیر خارجه، به اساس پروتکولها، در یک بحث در بیرون از ملک اشتراک کند... به جایش یا مشاور شورای امنیت میرود، یا سرپرست وزارت مالیه میرود و یاهم کسی دیگری»
منتقدان آقای ربانی میگویند که وی بیشتر سرگرم فعالیتهای حزبی و درون گروهی خودش بودهاست نه مدیریت سیاست خارجی کشور.
نظامالدین کتوازی، دیپلومات پیشین افغانستان گفت: «اشرف غنی به نوبۀ خودش کوشش کردهاست که در سیاست خارجی تغییر بیاید، بهبود بیاید و به سوی پیشرفت برود، اما بدبختانه این روند از سوی وزارت امور خارجه تقویت نشدهاست.»
لطیف محمود، معاون سخنگوی ریاستجمهوری نیز افزود: «بحثی که از طرف سپیدار مطرح شد مبنیبر اینکه گامها سلیقهیی بوده و مغرضانه بودهاست و خلاف منافع ملی، این بحث بی مبنا است، بی اساس است و ما این ادعا را رد میکنیم.»
اختلافها میان رییسجمهور غنی و صلاحالدین ربانی پیشینه دارند؛ چنانکه در پنج سال عمر حکومت وحدت ملی، تنشها میان آنان چندین بار اوج گرفتند.
ماه گذشته، در پی پخش گزارش کمیتۀ مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه با فساد اداری «مک»، دربارۀ وجود فساد در وزارت خارجه، ارگ ریاستجمهوری دستور بررسی را در این وزارت داد، اما آقای ربانی اجازه نداد که هیئت بررسی کننده، اتهامهای فساد را در این وزارت بررسی کند. پس از آن، عبدالله عبدالله، رییس اجراییه نیز حکم رییسجمهور را در این باره تعلیق کرد.
در آخرین مورد هم، نزدیک به بیست روز پیش، در پی استقبال سخنگوی وزارت خارجه از میزبانی پاکستان از هیئت طالبان، ارگ ریاستجمهوری اورا برکنار کرد، اما عبدالله عبدالله، باردیگر حکم رییسجمهور در این باره را تعیلق کرد و گفت که سخنگوی وزارت خارجه به کارش ادامه میدهد.