قتل عام ۱۲۰۰ نفر در واپسین روزهای حضور اتحاد جماهیر شوروی در ولسوالی سالنگ پروان یکی از رویدادهای خونینی‌ست که ثبت تاریخ شده است.

در چهارم ماه دلو ۱۳۶۷ هنگامی که نیروهای ارتش سرخ در آستانه شکست و در حال گذر از مسیر شاه‌راه سالنگ بودند، دست به قتل عام مردم ولسوالی سالنگ ولایت پروان زدند.

باشنده‌ها سالنگ می‌گویند که تا اکنون چندین حکومت در کشور روی کار آمده؛ اما هیچ حکومتی به پرونده قتل عام این ۱۲۰۰ نفر رسیدگی نکرده است.

عبدالظاهر که در آن هنگام بیست‌ودو ساله بود، می‌گوید که سربازان اتحاد جماهیر شوروی شش عضو خانواده‌ او به‌شمول سه زن را به رگبار بستند.

عبدالظاهر به خبرنگار طلوع‌نیوز افزود: «مرد پیش و زنان به دنبال آنان بودند، روس‌ها وقتی آنان را می‌بینند، ضربه کردند و همه را کشتند. پس از کشتن هم یک بمب دستی را در میان کشته‌شده‌ها پرتاب کردند.»

شماری از قربانیان قتل عام مردم در ولسوالی سالنگ به‌گونه‌ی گروهی به خاک سپرده شدند. این‌گونه روایت‌های تلخ در خانه بسیاری از خانواده‌ها در ولسوالی سالنگ و بخش‌های دیگر کشور گلیم غم هموار کرده است.

پس از رویداد خونین سالنگ و پشت سر گذاشتن چندین نظام تا اکنون، برای واکاوی پهلوهای پنهان این رویداد هیچ تلاشی انجام نشده است.

آغا محمد از بسته‌گان قربانیان در سالنگ گفت: «شانزده نفر از خانواده ما را به شهادت رساندند و تا حال هیچ ارگانی و هیچ کسی به‌سوی ما نیامیده و پرسان نکرده.»

غلام حضرت یکی دیگر از بسته‌گان قربانیان چنین می‌گوید: «وقتی روس تجاوز کرد، ما در برابر کفار [روس‌ها] جنگیدیم. برای ما نه کسی معاش می‌داد و نه امتیاز.»

با وجود حمله‌های زمینی و هوایی ارتش سرخ که با جنگ‌افزارهای پیشرفته مجهز بودند، سرانجام آنان با شکست روبه‌رو شدند و بیشتر جنگ‌افزارهای شان در افغانستان جا ماندند.

جنگ‌افزارهای جامانده از اتحاد جماهیر شوروی در جریان حکومت پیشین به "تپه‌سرخ" ولسوالی جبل‌السراج انتقال داده شدند.

فیض محمد که در آن زمان در برابر نیروهای ارتش سرخ می‌جنگید، می‌گوید که وجود این جنگ‌افزارها نشانه‌ی پیکار و ایستاد‌گی مردم افغانستان در برابر اتحاد جماهیر شوروی است.

او افزود: «شاید شنیده باشید که می‌گویند روز محشر، همین گونه روز بود. با تانک و توپ خانه‌های مردم را هدف می‌گرفتند، کسی نگران این نبود که سیاسر و یا کودکی کشته می‌شود.»

چندی پیش وزارت دفاع اعلام کرد که برخی از جنگ‌افزارهای جامده از ارتش شوری در "تپه سرخ" ولسوالی جبل‌السراج ولایت پروان را برای ترمیم به کابل انتقال دادند؛ اما باشنده‌های پروان خواستار ساخت موزیمی از جنگ‌افزارهای جامانده از جنگ با اتحاد جماهیر شوری، در این ولایت هستند.