همزمان با گسترش اعتراضها در شمال و شمالشرق کشور ازبهر برگشت جنرال عبدالرشید دوستم به افغانستان، رییسجمهور غنی میگوید که احتمال برگشت آقای دوستم بسیار زیاد است.
آقای غنی که پیش از چاشت روز یکشنبه (۲۴ سرطان) در یک نشست خبری در ارگ ریاستجمهوری سخن میزد، اما گفت که موضوع برگشت معاون نخستش، مسئلۀ حقوقی است و دادستانی کل آن را بررسی میکند: «احتمال برگشت جنرال دوستم خیلی زیاد است؛ این موضوع جنبۀ حقوقی دارد که دادستانی کل آن را بررسی میکند.»
آقای غنی، به منظور پاسخ دهی در بارۀ وضعیت امنیتی - سیاسی کشور و نیز سفر اخیرش در بروکسل و شرکت در نشست سران ناتو، به این نشست خبری آمده بود.
آقای غنی که پیش از این کمتر به نشستهای خبری حاضر میشد، ظاهرأ به نظر میرسد که اعتراضهای پی در پی در شمال و شمال شرق کشور، جبههگیریهای تازۀ احزاب سیاسی در برابر انتخابات و چگونگی گفتوگوهای صلح اورا متقاعد کرده است که به این گونه نشستهای خبری حاضر شود.
روز گذشته، در حدود ۳۰حزب و جریان سیاسی که در افغانستان مطرح اند، در یک نشستی در کابل، خواهان لغو روند ثبت نامهای رآیدهندهگان شدند. آنان، این روند را تقلب زا و پر چالش میخوانند.
اما، آقای غنی، گفت که انتخابات را یک قشر تعیین کرده نمیتواند بلکه اکثریت مردم افغانستان نتیجۀ انتخابات را، تعیین میکند: «این سیاسون کی هستند که به نمایندهگی ملت حرف میزنند؟ کی انتخاب شان کردهاند؟ چند فیصد رأی را برنده شدهاند؟ و چی وقت ملت به اینها صلاحیت دادهاست که از ملت نمایندهگی کنند؟ من رییسجمهور ملت افغانستان هستم و به رأی مردم من به این کرسی نشستهام؛ نه زور داشتم و نه هم زر، بل از توان عقلم به این جا آمدهام. بیاید به میدان مبارزه انتخابات داخل شوید!»
گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، محمد محقق، معاون دوم ریاست اجراییه، یونس قانونی، معاون پیشین ریاست جمهوری، انوارالحق احدی، رییس جبهه ملی نوین افغانستان، سید حامد گیلانی، رهبر حزب محاذ ملی، باتور دوستم، پسر جنرال دوستم و شماری از دیگر چهرههای سیاسی، از جملۀ کسانی بودند که در نشست روز گذشتۀ احزاب سیاسی حضور داشتند.
آقای غنی، همچنان در بارۀ تنشهای اخیر در شمال کشور، به ویژه رویدادهای اخیر دربارۀ بازداشت نظام الدین قیصاری، فرمانده پولیس محلی و برخورد نادرست نیروهای امنیتی با نگهبانان او، گفت که افراد مسلح غیرمسؤول در سراسر کشور به یک معضل تبدیل شدهاند و برخورد با افراد مسلح غیرمسؤول، خواست تمام مردم است: «اجماع کامل ملی برای آوردن ثبات، تحکیم نظام و تطبیق قانون موجود است. افراد مسلح غیر مسؤول در سراسر کشور به یک معضله بدل شدهاند، عملیات فاریاب، ارزگان، فراه و سایر عملیاتها به اساس خواست مردم بوده و مردم تقاضای حاکمیت قانون را دارند. اگر قوای امنیتی ما ممثل حاکمیت قانون نباشند، صلح با چالش رو بهرو خواهد شد.»
وی اضافه کرد:« برای صلح نیروی مسلکی، ملی و بیطرف که قابل اعتماد همه باشد نیاز است. برخورد با افراد مسلح غیر مسؤول یک بحث ملی و خواست عموم مردم است، تا دربارۀ افراد و گروهای غیر مسؤول، اقدامات لازم صورت گیرد.»
آقای غنی گفت که هر نوع رفتار نیروهای امنیتی و دفاعی کشور که در مغایرت با اصول و قوانین نافذۀ کشور باشد، قابل قبول نمیباشد. او افزود که تمام نیروهای امنیتی و دفاعی کشور در برابر قانون مسؤولیت دارند و به مردم پاسخگو میباشند، و لازم است تا مطابق به احکام و ارزشهای دین اسلام، قوانین نافذه کشور، ارزشهای حقوق بشری و موازین انسانی، رفتار کنند.
او در ادامه گفت: «من در رابطه به تصاویر نشر شده از بازداشت شدهگان در ولایت فاریاب و نیز وارد شدن تلفات به افراد ملکی طی عملیات نظامی در ولایات پکتیا و ننگرهار به ارگانهای مربوط هدایت دادهام تا بررسی جدی و همه جانبه را در این زمینه به زودترین فرصت ممکن، انجام دهند و گزارش و پیشنهادات شانرا به سرقوماندانی اعلی، ارایه کنند.»
این در حالی است که وزارت دفاع ملی میگوید که نیروهای کوماندو در بدرفتاری با نگهبانان قیصاری، دخیل نبودهاند. در تصویرهاییکه در این باره در شبکههای اجتماعی، دستبهدست میشوند، شماری از نظامی پوشانیکه ادعا شده است نیروهای دولتی استند، مردان دیگری را که گفته میشود نگهبانان قیصاری استند، نقش زمین کردهاند و بدنهای شماری از این مردان، خونین استند.
از سویی دیگر، آقای غنی نشست ناتو را یک موفقیت بزرگ برای افغانستان میداند. او گفت که این نشست به تمام ملت و خصوصاً به نیروهای امنیتی و دفاعی کشور، یک موفقیت بزرگ بود.
او در این باره گفت: «برای اولین بار جامعۀ جهانی برای حکومت افغانستان در این مورد [اصلاحات] توصیه نمیکرد، بلکه خواهان گُسترش و تداوم اصلاحات و مبارزه با فساد شدند که به دست آوردن این نوع تعهد تا دو سال پیش، غیر قابل تصور بود، این همه نتیجۀ اصلاحات و اقدامات ما در بخش ظرفیت سازی و اصلاحات در نیروهای امنیتی و دفاعی کشور است.»
او ادامه داد: «در سخنرانی و اظهارات تمام سخنرانان این کنفرانس، دیدگاه مثبت در قبال افغانستان موجود بود و اجماع کامل سیاسی برای صلح و احترام خاص به نیروهای امنیتی و دفاعی کشور وجود داشت.»
آقای غنی تأکید کرد که در این نشست نیز، از برنامۀ صلح حکومت افغانستان حمایت همه جانبه صورت گرفت. رییسجمهور گفت: «تمام اعضای سازمان ناتو از ابتکار برنامۀ صلح و آتشبس حکومت حمایتشان را اعلام کردند و از این اقدام حکومت ستایش کردند.»
در پایان او گفت که اجماع ملی در رابطه به صلح از یک دهه وجود نداشت، ابتکار صلح و آتشبس را حکومت وحدمت ملی ایجاد کرد.