در سال ۱۴۰۲ خورشیدی سکتور بهداشت افغانستان نیز از چالش‌ها به دور نبوده است.
کم‌بود سازوبرگ‌های پزشکی، قطع کمک برخی از نهادهای جهانی، راه‌اندازی کارزارهای واکسیناسیون پولیو و ساخت شفاخانه‌ها از مسایل مهم در این سال شمرده می‌شوند.
در این سال، شش واقعه مثبت بیماری پولیو به ثبت رسید که از بهر جلوگیری از گسترش آن ۱۲کارزار واکسیناسیون در سراسر کشور برگزار شد و میلیون‌ها کودک در نتیجه این کارزارها واکسین شدند.
شرافت زمان امرخیل سخن‌گوی وزارت صحت عامه گفت: «در سال ۱۴۰۲هجری شمسی در کشور ۶ واقعه مثبت پولیو ثبت شد البته فقط در حوزه شرقی بود علت هم این بود که مهاجرین از پاکستان آمدند بی‌جاشده‌های داخلی بود و چالش‌های دیگری هم بود.»
در بیست و سوم ماه حمل سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد که در سال ۲۰۲۳میلادی حدود هفده اعشاریه شش میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشری بهداشتی، نیاز خواهند داشت؛ اما وزارت صحت عامه گفت که این شمار می‌تواند بیش‌تر از آمار ارایه‌شده از سوی سازمان جهانی بهداشت باشد.
سخن‌گویی وزارت صحت گفت: «نفوس افغانستان نزدیک به ۴۰میلیون است و این حتمی است که در بین شان بیمار نیز است، ۱۷.۶میلیون تعداد تخمینی است شاید ضرورت بیماران از این هم بیش‌تر شود.»
در دوازدهم ماه ثور، وزارت صحت عامه اعلام کرد که در آزمون تخصص این وزارت پزشکان زن ثبت نام نمی‌توانند و این اعلام سبب ایجاد نگرانی‌ها از بهر کاهش پزشکان زن و افزایش آمار مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در کشور شد.
نجم‌‌السماء شفاجو رییس انجمن پزشکان نسایی ولادی افغانستان به طلوع‌نیوز گفت: «چند سال بعد یک فاجعه از این بدتر را ما خواهد دیدیم و بسیاری مادرها را در افغانستان از دست خواهیم داد. این آمار مرگ‌ومیر مادران که افغانستان حال هم در آسیا بلندترین آمار را دارد، به مراتب بلند و بلندتر خواهد شد.»
در دوم ماه جوزا، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت در گزارش سالانه‌ی این سازمان از افزایش بیماری فلج کودکان یا پولیو در برخی کشورهای جهان مثل افغانستان و پاکستان ابراز نگرانی کرده، گفت که این سازمان متعهد است تا این بیماری را از کشورهای که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند نیز ریشه‌کن سازند.
تدروس ادهانوم گبریسویس مدیرکل سازمان جهانی بهداشت گفت: «از آغاز سال روان میلادی تا اکنون، سه مورد از ویروس فلج کودکان از جمله یک مورد در پاکستان و دو مورد در افغانستان گزارش شده است. سازمان جهانی بهداشت و شرکای ما هم‌چنان متعهد هستند تا یکجا کار کنند و ویروس فلج کودکان را نابود سازند.»
در بیست و یکم جوزا، بخش افغانستان سازمان جهانی بهداشت از ایجاد ۳۷مرکز به هدف تشخیص ویروس پولیو در سراسر افغانستان خبر داد و در نزدهم ماه دلو به همکاری سازمان جهانی بهداشت و نهادهای مددرسان جهانی نخستین آزمایش‌گاه ویروس پولیو به هدف ریشه‌کن سازی این بیماری در کشور، در کابل گشایش یافت.
قلندر عباد سرپرست وزارت صحت عامه گفت: «برای سال ۲۰۲۴ برای خود یک هدف بزرگ داریم که در سال ۲۰۲۴ پولیو از افغانستان کاملن محو شود.»
حامد جعفری رییس حوزه شرق مدیترانه برنامه پولیو گفت: «بسیار مهم است که دو کشور با هم یکجا کار کنند و با هماهنگی هم کار کنند. این دو کشور تنها نمی‌توانند این کامیابی را بدست بیاورند، بل یکجا باید کامیاب شوند، قسمی که جناب قلندر عباد گفت چون پولیو در همین دو کشور موجود است، باید با هماهنگی پیش بروند تا بتوانیم پولیو را در هردو کشور محو کنیم. هماهنگی که دو کشور دارند نه‌تنها در راستای واکسین باشد بل حالا در سطح آزمایش‌گاه هم باید باشد.»
در بیست و هشتم اسد، کمیته جهانی صلیب سرخ اعلام کرد که از بهر کم‌بود بودجه این نهاد پشتیبانی مالی ۲۵شفاخانه در افغانستان را در دو مرحله لغو خواهد کرد.
شرافت زمان امرخیل سخن‌گوی وزارت صحت عامه در این باره گفت: «از بودجه خود وزارت برای تمام کارکنان این ۲۵ شفاخانه که خدمات صحی ارایه می‌کنند معاشات شان را پرداخت می‌کنیم و هرقدر دوا و مواد که در بخش تشخیصیه ضرورت است را از بودجه داخلی تامین می‌کنیم.»
در این سال پروژه‌های بازسازی و اعمار برخی از شفاخانه‌ها نیز از سوی وزارت صحت عامه آغاز شد که در این میان پروژه بازسازی و نوسازی بنیادی شفاخانه جمهوریت به ارزش بیش از چهار میلیارد افغانی گشایش یافت.
قنلدر عباد سرپرست وزارت صحت‌عامه گفت: «چهار میلیارد افغانی به این پروژه اختصاص داده شده است که در این سه صدو هفده میلیون را در بخش ساختمانی این شفاخانه به مصرف می‌رسانیم و تقریبن دو میلیارد و شش صدو هفتاد میلیون را برای این شفاخانه تجهیزات طبی خریداری می‌کنیم.»
در جریان سال سرپرست وزرات صحت عامه ۵ سفر به کشورهای گوناگون چون ایران پاکستان قطر و مالیزیا داشت که در سفرش به قطر با نماینده‌های کشورهای گوناگون دیدار و خواهان همکاری جامعه جهانی در بخش بهداشت کشور شد و در سفرش به مالیزیا در گفت‌وگو با یک رسانه مالیزیایی آمار داد که بیش از ۱۵۰هزار زن در بخش صحت در افغانستان فعالیت دارند.
سرپرست وزارت صحت عامه گفت: «۱۵۰هزار زن در سکتور صحت کار می‌کنند که یک رقم بزرگ است. در حکومت گذشته به این تعداد زنان کار نمی‌کردند. ما زنانی را که در بخش‌های مختلف تجربه دارند در سکتور صحت به کار می‌گماریم. ما انستیتیوت‌هایی برای نرسنگ، قابلگی و هم‌چنان برنامه‌های مختلف آموزشی داریم. ما مخالف حقوق زنان نیستیم. در جایی که به زنان ضرورت است، دروازه را به‌روی آنان باز نگه داشته‌ایم؛ زیرا زنان بخش مهم جامعه ما را تشکیل می‌دهند. بدون زنان بسیار دشوار است که جامعه را اداره کنیم.»
در دوم ماه دلو، آزمون اکمال تخصص از بهر به دست‌آوردن ۴۶۵ بست از بیش از شش هزار پزشک به‌شمول یک‌هزار و دوصد پزشک زن اخذ شد.
حیدر عمر رییس برنامه اکمال تخصص وزارت صحت عامه گفته که این پزشکان برای راه یافتن به ۴۶۵بست اعلام شده در بخش‌های گوناگون پزشکی از سراسر کشور در این آموزن شرکت کرده‌اند.
در این سال کمک‌های گوناگونی نیز در بخش بهداشت صورت گرفت.
جاپان با امضا تفاهم‌نامه‌ای با بخش افغانستان سازمان جهانی بهداشت نزدیک به هفت میلیون دالر به شفاخانه انتانی و افغان جاپان، و بنیاد ملک سلمان بیش از یک میلیون دالر را از بهر ارایه خدمات برای مادران و کودکان در ولایت بامیان به افغانستان کمک کردند.
شمیم مهرزاد پزشک می‌گوید: «دست‌رسی مادران و اطفال در قریه‌ها به خدمات صحی بسیار اندک است. این گونه کمک‌ها می‌تواند برای مادران و اطفال حیات‌بخش و سازنده باشد که نوع مصرف این‌ها اگر درست مدیریت شود، می‌تواند از مرگ‌ومیر بسیاری از مادران و اطفال در قریه‌ها جلوگیری کند.»
شورای طبی افغانستان نیز با آن‌که در شش زون دفترهای کار خود را ایجاد نمود و در کنار تمامی فراز و فرودها و نگرانی‌ها از کم‌بود پزشکان زن دو دور آزمون اخذ جواز فعالیت شورای طبی افغانستان از بیش از یازده هزار متقاضایی این آزمون اخذ شد؛ اما بی‌حضور پزشکان زن.
حالا دیده شود که در سال ۱۴۰۳ هجری خورشیدی آیا شمار پزشکان زن افزایش خواهد یافت یا خیر و تا حدی چالش این سکتور به اتمام خواهد رسید.
دیدگاه تان در این باره