رنگین دادفر اسپنتا، وزیر پیشین امور خارجه می‌گوید از کارکردهای حامد کرزی استقبال می‌کند، اما در بخش برخورد با طالبان و روابط با پاکستان با او هم نظر نبوده‌است.

این سیاست‎گر پیشین کشور طالبان را گروه هراس‎افگن و پایگاه اصلی آنان را در پاکستان می‌داند.

این در حالی‎ست که در پنجمین نشست گفت‌وگوهای امنیتی هرات، کارشناسان آسیای میانه از گسترش جنگ در بخش‌های شمالی کشور نگران استند.

وزیر پیشین امور خارجه کشور می‌گوید که طالبان تا وقتی صلح را نپذیرند باید سرکوب شوند و در این بخش موافق دیگاه رییس‌جمهور پیشین نیست.

آقای اسپنتا می‌گوید: «از ۱۴ سال پیش که از مهاجرت برگشته‌ام، تا امروز طالبان را یک گروه تروریست و دشمن مردم افغانستان دانستم. تروریستان سزاوار این استند که آنان جنگیده و سرکوب شوند تا این که یا شکست بخورند و یا به صلح بپیوندند.»

آقای اسپنتا می‌افزاید: «یک عده مردم از حکومت نفرت دارند و با طالبان می‌پیوندند. چرا؟ طالبان تنها از پاکستان نیست! بی‌شک که پاکستان طالبان را تربیه می‌کند؛ اسلحه می‌دهد؛ منبع دستِ اول رهبری ایدئولوژیک طالبان، پاکستان است. اما افراد عادی که با دولت می‌جنگند، یک عدۀ آنان روستانشینان عادی افغانستان استند که به هر دلیلی، با حکومت دشمنی دارند. حکومت باید این دشمنی را به دوستی تبدیل کنند.»

اما چرا در افغانستان صلح با طالبان به نتیجه نمی‌رسد؟ ملا عبدالسلام ضعیف، یکی از اعضای پیشین این گروه می‌گوید.

آقای ضعیف می‌گوید: «ببینیم که توافق‌نامۀ صلح با حکمتیار تا چه اندازه عملی می‌شود و دیده شود که حکمتیار از صلح با حکومت شکایت می‌کند یا نه. این مسأله به پیمانۀ زیاد به افغانان نه، بل به خارجیان ارتباط دارد. دیده شود که امریکاییان و دیگر خارجیان چه‌گونه با حکمتیار رویه می‌کنند و حکومت تا چه اندازه به تعهداتش عمل می‌کند.»

در این گفت‌وگوهای امنیتی از جهان خواسته می‌شود تا بخش تامین صلح و آوردن ثبات با افغانستان همکاری کنند.

اسد درانی، رییس پیشین سازمان آی اس آی، می‌گوید: «همۀ ما هر بار که نبردی داریم، از بیرون کمک می‌خواهیم. پاکستان، هند و افغانستان بسیار با افتخار می‌خواهیم و فکر می‌کنیم که ما را در یافتن «راه حل» کمک می‌کنند، اما آنان کشورهای ما را در «نبرد» کمک می‌کنند.»

نگرانی‌ها از بدترشدن اوضاع امنیتی در افغانستان، به‌ویژه در ولایت‌های شمالی، زنگ خطر را در کشورهای آسیای میانه به صدا در آورده‌است.

قاسم بیگ‌محمد، کارشناس امور امنیتی – تاجیکستانی، می‌گوید: «هم در تاجیکستان و هم در سایر کشورهای آسیای مرکزی دربارۀ این که بی‌ثباتی‌ها از مناطق دیگر افغانستان به شمال افغانستان، یعنی ولایت‌های هم‌مرز با کشورهای آسیای مرکزی منتقل شده‌است، احساس نگرانی می‌کند.»

در گام سوم نشست گفت‌وگوهای امنیتی هرات، مقام‌های پیشین و آگاهان دو کشور پاکستان و هند به دور یک میز می‌نشینند و درباره چگونه‌گی بهبود روابط دو کشور سخن می‌زنند و این گفته‌ها را به مقام‌های کشورهای‌شان انتقال می‌دهند.