شماری از بازرگانان جلغوزه در ولایت خوست میگویند که آنان نمیتوانند جلغوزۀ شان را به چین صادر کنند، اما پاکستان سالانه به صدها میلیون کلدار از صادرات جلغوزۀ افغانستان به چین، سود میبرد.
به گفتۀ این بازرگانان، سالانه ۲۵ هزار تُن جلغوزه به بازارهای خوست از بخشهای گونهگون کشور سرازیر میشود، اما یگانه خریداران انحصاری این جلغوزه بازرگانان پاکستانی هستند که پس از بسته بندی معیاری جلغوزه افغانستان را با سه برابر بهای تمام شد و بانام این کشور به چین صادر میکنند.
ولی جان، یک بازرگان جلغوزه در خوست گفت: «هرسال در این بازار به گونۀ میانگین تا ۳۰ هزارتُن جلغوزه آورده میشود و بخشی زیادی از این جلغوزه به پاکستان میرود که پس از پروسس و بسته بندی از آنجا با نام پاکستان به بازارهای چین صادر میشوند.»
بازرگانان پاکستانی هر کیلو گرام جلغوزه افغانستان را تا ۸ دالر میخرند، اما این جلغوزه را دربازارهای چین به بیش از۳۰ دالر هر کیلوگرام میفروشند.
نورزا علی، عضو اتحادیۀ صادرکنندهگان جلغوزه در این باره گفت: "ما از رییس جمهور میخواهیم که مشکلات مارا حل سازد و زمینههای صادرات جلغوزه را به بازارهای چین فراهم سازد، درحال حاضر بیشترین سود را از جلغوزه افغانستان، پاکستان نصیب میشود."
این بازرگانان اضافه کردند که علت نبود تصدیق نامه کیفیت برای جلغوزه، آنان نمیتوانند فرارودههایشان را به بازارهای چین صادر کنند.
ازسوی هم، آمارهای داده شده از اتاق تجارت و صنایع نشان میدهند که سالانه ۱ هزار ۵۰۰ تُن جلغوزه به خارج از کشور صادر میشود، اما منابع میگویند که درحال حاضر بخشی بزرگی از جلغوزه افغانستان از راههای قاچاقی، به پاکستان میرسند.
مسؤولان اتاق تجارت و صنایع میگویند که با وجود بازشدن راه آهن میان افغانستان و چین، حکومت تا کنون نتوانسته است برای صادرات جلغوزه افغانستان به بازارهای چین زمینه سازی کند.
یونس مهمند، معاون تجارتی اتاق تجارت وصنایع گفت: "سالانه به هزارها تُن جلغوزه در کشور تولید میشود، اما صادرات رسمی ما به خارج به تناسب این جلغوزه که درکشور تولید میشود، بسیار اندک است."
چین بزرگترین خریدار جلغوزه درجهان است و گفته میشود که درحال حاضردر کنار مکسیکو و شماری از کشورهای آسیای میانه، پاکستان بزرگترین صادرکنندهگان جلغوزه به این کشور هستند.