اختلاف‌ها میان والی بلخ و حکومت وحدت ملی، از پیش وجود داشته اند؛ اما روابط میان عطا محمد نور و اشرف غنی، در ده ماه اخیر، با فراز و نشیب های شگفتی همراه بوده است.
در این گزارش، پیشینه روابط میان این دو مقام کشور و نیز این که این روابط چگونه به مرحله کنونی رسید، به بررسی گرفته شده است.
هنگامی که رییس جمهور غنی، در هنگام انتخابات، به گفته های عطا محمد نور، این گونه واکنش نشان داد، شاید هیچ کسی گمان نمی کرد که روزی این دو تن، با هم کنار بیایند.
اما پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی و تنش هایی که پسان ها بین رییس جمهور و رئیس اجراییه بروز کردند، این عطا محمد نور بود که عبدالله عبدالله را به ناتوانی سیاسی درکار گرفتن سهم جمعیت اسلامی در حکومت متهم ساخت و اعلام داشت که در این باره، خودش با اشرف غنی گفت و گو خواهد کرد.
گفت‌وگوهایی که نتایج آن ها، عطا محمد نور را واداشت تا در نخستین روز سال روان هجری خورشیدی، به کنار رفتنش از مقام ولایت بلخ بپردازد.
عطا محمد نور در روز اول حمل سال روان، گفت: «اما یک شرط! ما انتظار تطبیق کامل مذاکراتی که با جلالتمآب رییس جمهور صورت گرفته است و تعهدی که داشتند، داریم.»
تنها چند روز پس از جشن نوروز، رییس جمهور غنی به مزار شریف رفت و از کارکردهای والی بلخ ستایش کرد.
رییس جمهور غنی در پنجم ماه حمل سال روان گفت: «این موجب خشنودی مردم بلخ، مردم افغانستان و شخص من است. کارهای بزرگ تری را باید اجراء کنیم و انشاالله اجراء می کنیم.»
گفته می شود که استعفای عطا محمد نور، نیز مدتی پس از همین روزها، به رییس جمهور داده شده بود؛ اما آنچه که عملی نشدن خواست های والی بلخ از سوی اشرف گفته شده است، باعث شد که در ماه های پسین، انتقادهای آقای نور از سران حکومت وحدت ملی، تُندتر از پیش، آغاز شوند.
چیزی که شکل گیری ائتلاف نجات ملی افغانستان را به سرکرده گی والی بلخ، عبدالرشید دوستم و محمد محقق به دنبال داشت.
عطا محمد نور در دهم ماه اسد سال روان گفت: «مخاطب ما ریاست اجراییه نیست! بعد از این، یک مشت قلیلی که به چهار پنج نفر بیش نمی شود، ارگ و ارگ نشینان است و آنانی که حقوق این ملت را قبض کرده اند.»
این انتقادها در چندین نشست دیگر هواداران این ائتلاف، تکرار شدند و در چنین اوضاع بود که عبدالله عبدالله با سفر به بلخ، خواست به گفته هایی که در باره اختلافات میان او و عطا محمد نور وجود داشتند، نقطه پایان بگذارد.
عبدالله عبدالله در بیست و پنجم ماه سنبله سال روان گفت: «می خواهم در این راستا تأکید کنم که در هر حالت و شرایط، باید زبان تفاهم، زبان مفاهمه، همدیگر پذیری، شنیدن از یک دیگر، باهم بالاخره کنارآمدن، این زبان و این روش و رفتار را ما نباید به دور بگذاریم.»
اما کار از این ها فراتر رفت و آقای نور برای نامزدی اش در انتخابات آینده ریاست جمهوری، آماده گی نشان داد و در سفری به هرات، بر نیاز به اصلاحات در کمیسیون های انتخاباتی تأکید کرد.
عطا محمد نور در نهم عقرب سال روان گفت: «کمیسیون از خود شان، کمیشنر از خود شان، تعیین ولایت مربوط به خود شان، صندوق پیش خود شان، شمار پیش خود شان، اینه از همین حالا من اعلان می کنم که رییس جمهور معلوم است.»
با این حال، تنش ها میان ارگ و والی بلخ، هنگامی به اوج رسیدند که از پرواز هواپیمای عطا محمد نور به کندهار، برای شرکت در یک نشست مخالفان سیاسی حکومت، به گونه یی، جلوگیری شد.
عطا محمد نور در نهم قوس سال روان گفت: «این نهایت ضعف حکومت داری و نهایت بخل و عقده گشایی و یک حرکت غیر قانونی، غیر مدنی و غیر چه بگویم، حتا غیر انسانی گفته می توانیم.»
اختلافات عطا محمد نور با حکومت ها، بسیار هم تازه نیستند. در زمان انتخابات ریاست جمهوری سال دوهزار و نه میلادی، نیز والی بلخ که از هواداران عبدالله عبدالله بود، به پشتیبانی از این نامزد انتخابات و مخالفت با حامد کرزی برخاسته بود؛ اما پس از انتخابات، آقای نور گفت که او یک کارمند دولت و تابع رییس جمهور است!
دیده شود که این بار، او می تواند همچون گذشته یک کارمند تابع حکومت باشد یا ماجرا به گونه یی دگر پایان خواهد یافت.