چهارسال پیش هنگامی که هیچ دختری در ولسوالی نام آشنا اما دورافتادۀ سپین بولدک ولایت کندهار، اجازۀ رفتن به مکتب را نداشت، فریده تنها آموزگار زن در این ولسوالی بود که خانه‌اش را برای این دختران آموزش‌گاه ساخت.

او، دختران را در خانه‌اش جمع می‌کرد و به آنان آموزش‌های ابتدایی را آموزش می‌داد. در آن زمان، رفتن به مکتب برای دختران این ولسوالی آرزوی دست نیافتی بود. فریده که اشتیاق دختران را برای آموزش دید، سراغ خانواده‌ها رفت و آنان را متقاعد کرد تا اجازه دهند دختران همانند پسران مکتب داشته باشند و آموزش ببینند.

پس از یک سال تلاش فریده، بالاخره بزرگان اقوام و خانواده‌ها در سپین بولدک راضی شدند که نخستین مکتب دخترانه در این ولسوالی آغاز به کار کند.

اکنون، ده‌ها آموزگار دختر به این مکتب می‌روند و فریده نیز آموزگار آنان است: «چهارسال پیش در خانه‌ام شماری از دختران را جمع کردم و آموزش را به آنان آغاز کردم. پس از آن، از طریق ریاست معارف یک مکتب را برای این دختران ساختیم که تنها سه صنف داشت و در آن زمان چهار تن به عنوان آموزگار استخدام شدیم.»

هرچند که دختران در سپین بولدک صاحب مکتب شده اند، اما فریده بساط آموزش را از خانه‌اش جمع نکرده است.

او اکنون نیز دخترانی را که بدلیل گرمی زیاد از مکتب‌ها رخصت استند به خانه‌اش جمع می‌کند و به آنان آموزش می‌دهد.

این آموزگار، به این باور است که بسیاری از خانواده‌ها در سپین بولدک، ازبهر حاکم بودن فرهنگ‌های ناپسند، رفتن دختران را به مکتب‌ها ننگ می‌پندارند اما به گفته او هرگاه سطح آگاهی مردم بلند برده شود، ذهنیت‌ها در این باره تغییر خواهند کرد: «تاهنوز هم در این منطقه رسم و رواج‌هایی استند که به موجب آن خانواده‌ها نمی‌گذارند دختران شان به مکت بروند و حق این دختران زیر پا می‌شوند اما ما به تلاش مان ادامه می‌دهیم تا خانواده‎‌ها حاضر شوند دختران شان را به مکتب بفرستند.»

با وجود این چالش‌ها باشنده‌گان سپین بولدک، می‌گویند که مردم آهسته آهسته درک می‌کنند که دختران شان نیز حق دسترسی به آموزش و پرورش را دارند.

سمیع الله، یکی از باشنده‌گان سپین بولدک است. او در این باره می‌گوید: «اکنون آهسته آهسته مردم به این درک می‌رسند که باید به دختران شان اجازه دهند به مکتب بروند. اما در مکتب ها آموزگار زن کم است و من می‌خواهم که تعداد آموزگار زن زیاد شود و ما با خیال راحت دختران را به مکتب بفرستیم.»

در کنار فریده، سه آموزگار زن دیگر نیز در ولسوالی سپین بولدک استند؛ کسانی‌که امید دارند حضور زنان و دختران در معارف کندهار پررنگ شود.

اما فریده و همکارانش راه دشوار را می‌پیمایند. در جامعه‌یی که رفتن دختران به مکتب هنوز ننگ پنداشته می‌شود، فریده و همکارانش باید گام‌های استوار تری بردارند تا این‌گونه ذهنیت‌ها را ازبین ببرند.