مسؤلان وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی امروز (چهارشنبه ۲۰ ثور) درنشست ملی "مجوزعبورمرزی " موسوم به "تیر" در کابل گفتند که این وزارت یک برنامه تطبیقی را طرح کرده است که بربنیاد آن مشکلات حمل ونقل جادهیی با کشورهای دیگر حل خواهند شد.
محمدالله بتاش، وزیر ترانسپورت و هوانوردی ملکی گفت :"فعالسازی و تطبیق کنوانسیون حمل و نقل بینالمللی جادهای در افغانستان یک اولویت ملی است که در صورت تحقق به تسریع تجارت و ترانزیت کمک خواهد کرد.» وی افزود « با استفاده از جواز کنوانسیون حمل و نقل بینالمللی جادهای (TIR) دیگر نیاز نیست که کالاها پروسیجرهای پیچیده و مغلق گمرکی را طی کند یا در گذرگاههای سرحدی متوقف شوند."
مجوزعبورمرزی یا "کارنت تیر" که ازسوی کشورهای عضو سازمان جهانی جاده صادرمیشود، وبربنیاد آن کالاهای بازرگانی ازراه زمین با گذشتن ازمرزهای کشورها به بازارهای جهانی میرسند.
افغانستان که ازسال ها است عضویت این سازمان را دارد اما تا کنون نتوانسته است که به گونه لازم ازاین فرصت استفاده کند.
مکس لی، نماینده اداره توسعهیی ایالات متحده امریکا گفته است:"شرکت های باربری افغانستان قادر نیستند ازفرصت های موجود سازمان جهانی جاده کار گیرند ،به همین علت ما تلاش داریم برای بلند بردن ظرفیت شرکت های حمل ونقل وراننده گان موترهای باربری افغانستان زمینه های آموزش های دوساله را فراهم سازیم.
یونس مهمند معاون اتاق تجارت وصنایع گفته است:"عدم همکار نهاد های دولتی در کارگیری از تیر , عدم موافقنامه های چند جانبه با کشور های عضو سازمان جهانی جاده , مشخص نبودن ساحات تجارتی برای تیر و مشکلات در ویزه برای راننده گان از مشکلات عمده در بکارگیری از تیر است ."
اما وزارت ترانسپورت میگویدکه اکنون برنامه تطبیقی را برای بکارگیری ازفرصت های موجود درسازمان تجارت جهانی ساخته اند.
سید ولی سلطان معین پالیسی وزارت ترانسپورت گفته است:"کشور ها ویزه به راننده گان ما نمیدهند و در سرحدات آنان اجازه نمیدهند که اموال شان را انتقال دهند وزارت ترانسپورت تمام موافقنامه های ترانسپورتی را بازنگری میکند".
شفیق الله قاری زاده معین وزارت مالیه گفته است:" وزارت مالیه برای بکارگیری از تیر یک سلسله اقدامات را روی دست گرفته است ایجاد مدیریت تیر در گمرکات ,تشخیص و معرفی گمرکات سرحدی تورخم , حیرتان , آقینه , شیرخان بندر و گمرک های محصولی کابل , هرات , بلخ و کندز به سازمان جهانی جاده و ارتقای ظرفیت های کارمندان گمرکات."
هربی اسمیت، رئیس ادارۀ انکشاف بینالمللی امریکا گفت:"استفادۀ افغانستان از سیستم کنوانسیون حمل و نقل بینالمللی جادهای (TIR) وسیلۀ عالی برای بیشتر ساختن همگرایی منطقوی است که منافع صلح آمیز قدرتهای منطقوی را در آیندۀ افغانستان تضمین میکند.» وی در ادامه اظهار کرد «فعال سازی و تطبیق سیستم کنوانسیون حمل و نقل بینالمللی جادهای (TIR) نشان دهندۀ تعهد این کشور به قوانین و مقررات جهانی جادهها است. تلاشهای مجدانۀ این کشور که منتج به کسب عضویت سازمان جهانی تجارت در سال ۲۰۱۷ گردید، مؤیید دیگری بر این تعهد است."
مسوولان اتاق تجارت وصنایع میگویندکه درکنارنبود برنامه های کارا برای بکارگیری فرصت های موجود درسازمان جهانی جاده، آگهی اندک راننده گان و آشنا نبودن آنان با قوانین حمل ونقل جهانی وبی برنامه گی حکومت دراین بخش ازچالش های دیگری اند که اکنون هم ظرفیت بزرگ حمل ونقل درکشورنمیتواند کالاهای کشوررا به دست اول به بازارهای جهانی برساند.
سیستم حمل و نقل بینالمللی جادهای (TIR) تنها سیستم جهانی ترانزیت است که زمینه را برای رانندگان وسایط باربری جهت انتقال کالاهایشان به ورای مرزها با کمترین تاخیر زمانی مساعد میسازد و از طرف دیگر وقت و هزینه را برای مسوولین گمرکات نیز کم میکند. افغانستان در سال ۱۹۷۵ عضویت کنوانسیون حمل و نقل بینالمللی جادهای (TIR) را کسب نمود اما بعد از چندین دهه جنگ، نتوانست تا سال ۲۰۱۳ عضویت خود را فعال نماید و اکنون تطبیق طرزالعملهای آن را آغاز کرده است. اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان تحقق پتانسیل ترازیتی کشور را اولویت ملی برای حکومت تعیین کرده است. نمایندگان وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی و ریاست گمرکات افغانستان در جریان این کنفرانس پیرامون تلاشها برای استفاده از پتانسیل ترانزیتی کشور جهت تقویت تجارت و افزایش عواید حکومت بحث کردند.